Suriye'nin kuzeyinde ABD'nin desteği ile yaklaşık 3 yıldır PKK/YPG elinde bulunan Menbiç'e yakından bakacağız. Hareketli harita sayesinde Menbiç üzerinde ve çevresinde kısa bir tura çıkarak, uzun süredir Türkiye ile ABD arasında tartışma konusu olan bu coğrafyayı yakından görmeye çalışacağız.
Menbiç yolculuğumuzun ilk durağı, Türkiye tarafında Kilis'e bağlı Karkamış beldesi ve onun hemen karşısındaki yaklaşık 10 bin nüfuslu Cerablus. Yaklaşık 1,5 yıllık DAEŞ işgalinden sonra 24 Ağustos 2016 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri ile ÖSO birlikleri tarafından ele geçirilen Cerablus, Fırat nehrinin Suriye'ye giriş yaptığı noktada yer alıyor. Burasıyla Menbiç sadece 30 kilometre mesafede. Güneye inen 216 numaralı karayolunun 15'nci kilometresinde Özgür Suriye Ordusu ile PYD/PKK sınırı bulunuyor. 
Ayn Dadat köyü PKK'nın savunma hattında en önemli kontrol noktası. İki bölge arasında adeta doğal bir sınır olan, Türkiye'den doğup Fırat'a dökülen Sacur çayının hemen üzerinde köprü yıkılmış durumda. Burada daha önce Amerikan askerlerini çok sık görüyorduk. Çünkü burada konuşlanmış gözlem karakolları var. Ama ilginçtir ki; son iki haftadır buradaki Amerikan askerleri ÖSO güçlerine artık poz vermiyorlar.
ABD'nin Tışrin barajı bölgesinde 300 civarında askeri ve bir de baraja yakın üssü bulunuyor. Münbiç'teki noktalarda 200 askeri bulunuyor. Bunlardan 100 civarı Fırat Kalkanı yönündeki PKK noktalarında bayrak asarak alanı bekliyorlar. ABD -YPG Zeytin Dalı Harekatı başlamasından sonra Münbiç'te yollara ve geçiş noktalarına tahkimat yaptılar.
ABD'nin Menbiç de 3 askeri noktası var. Ayn Dadat dışında, Batı'daki Uşariye beldesinde konuşlu ABD "özel kuvvetler gözlem karakolu" ve Menbiç merkezde bulunan karargah. Ayrıca Arima beldesi ile Lübnani çiftliğinde Amerikan timleri sıkça görülüyor. Menbiç'teki Amerikan askerinin sayısı 500 kadar. Hemen hatırlatalım; dün itibarıyla koalisyon güçleri temsilcisi William Roebuck Menbiç Askeri Konseyi'ni ziyaret etti. Roebuck, Obama döneminde ABD'nin Bahreyn büyükelçisiydi. 
Menbiç merkeze gidelim. Menbiç'te yaklaşık 100 bin kişinin yaşadığı tahmin ediliyor. Bir bakıma Afrin kent merkezinden daha büyük nüfusa sahip. Yayılım alanı da daha geniş. Arapların çoğunluğu oluşturduğu kentte Çerkezler, Çeçenler ve Kürtler de var. 1152 yılında Selçuklu-Türkmen atabeyi Nureddin Zengi'nin kenti ele geçirip çevresine sağlam surlar inşa etmesiyle bölgede Haçlılar tarafından ele geçirilemeyen ender yerleşimlerden biri olmuş. Osmanlı döneminde Halep'e bağlı bir kaza haline gelen Menbiç'e "93 Harbi yani 1878 Osmanlı-Rus savaşından sonra Vidin'den getirilen Çerkezler yerleştirilmiş. 
Günümüze gelelim. 2014'ün ocak ayında DAEŞ'in eline geçen Menbiç bu tarihten sonra bölgedeki antik eser yağmacılığının merkezine dönüştü. Aradan 2,5 yıl geçtikten sonra ana gövdesini YPG'nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri 2 ay süren bir savaşın ardından 12 Ağustos 2016'da Menbiç'e girdi. O tarihten bugüne Menbiç'i YPG sorumluğunda bir askeri komite yönetiyor. Bu komite kendisini "Kuzey Suriye Kürt Federe Yapısı"nın "Rojava" kantonuna bağlı olarak gösteriyor. 
Menbiç’i pkk elebaşlarından İsmail Direk yönetiyor ama askeri sorumlusu Cemil Mazlum. İkisi de Kandil kadrosundan. İstihbarat birimleri bölgede 7 bin PKK'lının bulunduğunu söylüyor. Bunlar örgütten aylık 170 ile 200 dolar arasında maaş alıyorlar. Bölgeye Afrin'den kaçıp gelenlerin sayısı bilinmiyor. Belirtelim ki, buradaki idari yapının içerisinde az sayıda da olsa Arap bulunuyor.
Son gideceğimiz nokta ise Karakozak köyü. Yani Süleyman Şah türbesinin bulunduğu yer. 1973 yılında Tabka barajının inşa edilmesiyle Caber kalesinden buraya taşınan türbe 22 Şubat 2015'te TSK'nın "Şah Fırat" operasyonu ile Şanlıurfa'nın Birecik ilçesi karşısına, Suriye'deki Eşme köyüne taşındı. Buradaki köprü üzerinden geçen M-4 karayolu PKK/PYD'nin kanton ilan ettiği bölgelerin kalbinden geçip Kamışlı'ya, oradan da Irak sınırına kadar uzanıyor. Yani bu yol PKK'nın Suriye'deki lojistiğinin şah damarı.
Hemen belirletim, bu ABD nin Karakozak'ın güneyinde Tışrin barajı bölgesinde 300 civarında askeri ve bir de baraja yakın üssü bulunuyor. PKK/PYD Zeytin Dalı Harekatı başlamasından sonra Menbic'te yollara ve geçiş noktalarına tahkimat yaptı. Amerikalılar da kendi karakollarında benzer düzenlemeleri yaptılar.
Şimdi genel plana çıkalım ve Menbiç'in bu bölgedeki konumunu son kez görelim. Açıkçası Amerika'nın desteği ve yardımı ile burada tutunan terör örgütü, giderek yaklaşan fırtınanın sesini duyuyor ve sahadaki taktik müttefiği Amerika'dan medet umuyor. Şimdi soru şu; Menbiç ne şekilde temizlenecek? Diplomasi yoluyla mı, yoksa bir operasyonla mı temizlenecek, birlikte göreceğiz.
Ayrıntılar VATAN'da

Editör: Mehmet Kasimoglu