KKTC’deki tüm bölgelerin planlı bir şekilde gelişmesinin büyük bir öneminden bahseden Prof. Dr. Ata Atun bilimsel verilere dayanarak ve en başta kamu yararı gözetilerek, acele edilmeden, hatalar yapılmadan imar planının gözden geçirilmesi, çağdaş şehirleşme kurallarına uygun olarak tamamlanması ve uygulamaya konması gerektiğini söyledi.
Soru: Yürürlüğe girilecek olan imar yasası hakkında ne düşünüyorsunuz, imar planının faydaları neler olacak?
Ata Atun: 4 Aralık’ta Gazimağusa, İskele ve Yeniboğaziçi Belediye Başkanları tarafından reddedilen İmar Planı taslağın mevzuat gereği 26 Aralık’ta yürürlüğe girmesi öngörülmektedir. Birçok sakıncaları içeren yeni İmar Planının yürürlüğe girişi ertelenmeli ve eksiklikleri tamamlanmalıdır. Söz konusu imar planı 340 bin kişiyi ve 43 bin konutu kapsayan bir yeni yapılaşma olup ulaşım, yol, elektrik, su, atık su ve haberleşme alt yapılarını da birlikte yanında sürüklemektedir. Alt yapısız bu imar planının hiçbir değeri olmayacaktır ve kullanıma da açılamayacaktır. KKTC Maliyesinin bugünkü durumunda gerekli olan alt yapıya harcanacak bir meblağ bulunmamaktadır ve 2020-2025 Bütçesinde de yer alacağı şüphelidir.
KKTC’deki tüm bölgelerin planlı bir şekilde gelişmesinin büyük önemi vardır. Bilimsel verilere dayanarak ve en başta kamu yararı gözetilerek, acele edilmeden, hatalar yapılmadan imar planının gözden geçirilmesi, çağdaş şehirleşme kurallarına uygun olarak tamamlanması ve uygulamaya konması gerekmektedir.
GEÇMİŞTEKİ ÇARPIK YAPILAŞMA ÜLKEMİZE ÇOK ŞEYLER KAYBETTİRMİŞTİR
Geçmişteki çarpık yapılaşma ülkemize çok şeyler kaybettirmiştir. Artık bunun tekrarlanmaması lazımdır. Plan yapmak değil, yapılan planı eksiksiz uygulamak daha önemlidir. İmar planıyla ilgili yürütülen çalışmalarda gelinen noktada yanlışlıkların giderilmesi ve eksikliklerin tamamlanması öncelik olmalıdır. 568 hektar tarım arazisi imara açılması yerine korunması tarımsal üretim açısından çok önemlidir. İmar planında öngörülen nüfus projeksiyonları, tarımsal arazilerin varlığı ve geleceği ile ekonomik değerlerinin de göz önüne alınarak, daha rasyonel bir şekilde planlanmalıdır.
Soru: İmar Planı içeriğinde yöresel kalkınmaya büyük katkısı olan üniversitelere yer verilmemesi veya da yerleşkelere yer ayrılmamasının sebebi nedir?
Ata Atun: Planın Uygulama Hükümleri içinde yapılan, kamuya ait parsel ve hali arazilerin ‘orta ve düşük gelir grubuna yönelik kırsal kesim arsaları olarak’ kullanıma açılması değişikliği beraberinde alt yapı sorunlarını da birlikte getirecektir. KKTC’nin kronik sorunlarından bir tanesi, alt yapı olmadan üst yapıların kullanıma açılmasıdır. Bu nedenle de imara açılacak bölgelerin, imar planında öngörülen nüfus yoğunluğu dikkate alınarak altyapılarının maliyetlerinin tespitinden sonra parasal kaynağın bulunacağının garantilenmesi gerekmektedir.
Soru: İmar planıyla ilgili yürütülen çalışmalarda gelinen nokta bizleri ne gibi sonuçlarla karşı karşıya kalacağız?
Ata Atun: Birçok kıyı bölgesinde atık su arıtma tesislerinin yetersiz olduğu bir gerçektir. Bu tür bölgelerde yüzlerce hektar büyüklüğündeki alanların İmara açılması büyük sorunlar yaratacaktır.
MAĞUSA, İSKELE VE YENİBOĞAZİÇİ BÖLGELERİNDE DE SAĞLIKLI VE SÜRDÜRÜLEBİLİR GELİŞME İÇİN TARIM ARAZİLERİNİN, ORMAN ALANLARININ VE KIYILARININ KORUNMASI ÖNCELİK TAŞIMALIDIR
İmar planında kıyılarımızın doğal alanını gösteren Kıyı Koruma Alanı gelişme planının yer almaması ve kıyı rekreasyon alanı içerisindeki özel mülklerde yapılaşmanın önünün açılması hem çevre felaketine yol açacaktır hem de hukuksal olarak Anayasaya aykırı bir durumu oluşturacaktır. Tüm ülkede olduğu gibi Mağusa, İskele ve Yeniboğaziçi bölgelerinde de sağlıklı ve sürdürülebilir gelişme için tarım arazilerinin, orman alanlarının ve kıyıların korunması öncelik taşımalıdır. Taşkın riski alanlarındaki düzenlemelerle, riskli olan bölgelerde yüksek yoğunluk önerilmesi ve buna karşın yapılaşma koşullarının imar planında yer almaması, verimli tarım arazilerinin bütünlüğü ile verimliliğinin korunması ile ilgili hedeflere imar planında değinilmemesi büyük bir eksikliktir.
KKTC değişik coğrafik ve topoğrafik oluşumların yer aldığı bir ülkedir ve bu nedenle de her bölgenin kendine has özellikleri bulunmaktadır. Farklı coğrafik, topoğrafik ve nüfus özelliklere sahip farklı belediyelerin aynı planın içinde yer alması yanlış bir uygulama olup, yanlış ve geri dönülmesi zor çarpıklıkların yaşanmasına yol açacaktır. Gazimağusa Yük Limanının ve Serbest Bölge’nin bir başka lokasyona taşınması konusu imar planında ele alınmamış olması ekonomik açıdan büyük sıkıntılar yaratacak, sanayimizi olumsuz etkileyecek bir durumdur.
İMAR PLANIYLA İLGİLİ YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALARDA GELİNEN NOKTADA YANLIŞLIKLARIN GİDERİLEBİLEREK EKSİKLİKLERİN TAMAMLANMASI GEREKMEKTEDİR
İmar planının kamu yararına döndürülmesi ve planı destekleyecek tüzüklerin hayat bulması için iyi ve tarafsız bir düşünce seli olmalı ve eksikliklere çözümler bulunmalıdır. İmar planıyla ilgili yürütülen çalışmalarda gelinen noktada yanlışlıkların giderilebilerek eksikliklerin tamamlanması gerekmektedir.
Haber ve Fotoğraf: Esengül Aykaç
VATAN ÖZEL
