Talat, Kıbrıslı Türklerin “hayır”ının Rumların “hayır”ıyla aynı olmadığını vurgulayarak, “Kıbrıslı Türkler uluslararası hukukun dışındadır ve Türkiye dışında kimse KKTC’yi tanımamaktadır. Uluslararası hukukun dışında bir yapı olarak Kıbrıs sorununun çözümüne karşı duran bir toplum, zaten izole edilmiş halden çok daha derin biz izolasyona maruz kalır. O yüzden Kıbrıs Türk halkının çözüm konusunda son derece doğru karar vermesi şarttır” diye konuştu.
Mehmet Ali Talat, KKTC ilan edildikten sonra BM Güvenlik Konseyi’nin KKTC’yi “yasadışı” ilan etmesiyle birlikte izolasyonların çok ağır hale getirildiğini, 2004’teki referandumda ise Kıbrıslı Türklerin “evet” demesiyle birlikte izolasyonların gevşemeye başladığını ifade ederek, buna örnek olarak AB’ye, ülkede üretilen bir kısım ürünleri Türkiye üzerinden satabilmesini, uluslararası alanda daha fazla temasları bulunmasını ve AİHM’in lehlerine kararları olmasını gösterdi.
Talat, güven artırıcı önlemler konusunda da; “En önemli güven yaratıcı önlem karşı halkın dilini öğrenmektir. Kapı açmak artık çok önemli değildir. En önemli güven yaratıcı önlem bana göre iki toplumun birbirinin dilini öğrenmesidir” dedi.
GÜZELYURT’TA BİLGİLENDİRME TOPLANTISI
CTP Basın Bürosu’ndan verilen bilgiye göre, Cumhuriyetçi Türk Partisi, Kıbrıs sorununa çözüm bulmak amacıyla yürütülen müzakerelerle ilgili halkı bilgilendirmek için başlattığı bölge toplantılarına Güzelyurt’ta devam etti.
CTP Genel Başkanı Mehmet Ali Talat bu kapsamda müzakerelerle ilgili Güzelyurt halkını bilgilendirdi. Atatürk Kültür Merkezi’nde yer alan toplantıya CTP Genel Başkanı Mehmet Ali Talat konuşmacı olarak katılırken CTP Genel Sekreteri Tufan Erhürman ve MYK üyeleri de hazır bulundu.
“DOĞAL TAKVİM İŞLİYOR”
CTP Genel Başkanı Mehmet Ali Talat, Kıbrıs sorununda Güneydeki seçimler nedeniyle doğal bir takvim ortaya çıktığını, bu tarihin Mayıs 2016 olduğunu söyledi.
Talat, sorunun çözülmesinin bütün taraflar için yararlı olacağı mantığının yerleştiğini ve mayısa kadar çözüm olmazsa işlerin zorlaşacağını kaydetti.
Şu ana kadar önemli konularda çok ciddi ilerlemeler sağlandığını vurgulayan Talat, gündemde en karmaşık başlığın “mülkiyet” konusu olduğunu belirterek, “Henüz mülkiyet düzenlemelerinin nasıl yapılacağı kararlaştırılmasa bile en azından en temel prensibi ortaya çıktı. Eşit sayıda Rum ve Türk’ten bağımsız bir mülkiyet komisyonu oluşacak. Bu komisyon, konuları değerlendirip kriterlere göre karar verecek. Bu kriterler de mülkiyetin kaderini belirlemiş olacak. Bunlar henüz yapılmadı bu yüzden ortada dolaşan iddialar sadece söylentidir. Bunun yaratıcısı da herkesin bildiği gibi masa başı haberler üreten Rum basındır” dedi.
“ÇÖZÜM HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR”
Çözümün Kıbrıslı Türkler için hayati önem taşıdığına dikkat çeken Talat, şunları söyledi:
“İzolasyondan kaynaklanan nedenlerle ekonomimizde yaşanan sıkıntıları görüyoruz. Hepsinin de nedeni Kıbrıs sorunudur. Çözüm Kıbrıslı Türkler için tartışılmaz önemdedir. Kıbrıslı Rumlar 2004 referandumunda ‘yoksul Kıbrıslı Türkleri biz mi kalkındıracağız’ diye düşünerek zenginliklerini Kıbrıslı Türklerle paylaşmak istemediler ve çözüme ‘hayır’ dediler. Fakat gördüler ki çözümsüzlük onları da vurdu. Kıbrıs sorununun çözümü Kıbrıs Rum ekonomisini de ayağa kaldıracak bir gelişme olacaktır. Bugün sadece Maraş’ın restore edilmesi her iki ekonomiye de çok önemli katkılarda bulunacaktır. O yüzden Kıbrıs Rum tarafı açısından da sorunun çözümü son derece önemli hale gelmiştir. Kıbrıslı Rumlar da artık bunun bilincindedir.”
“KIBRISLI TÜRKLERİN ‘HAYIR’I AYNI DEĞİL”
Kıbrıslı Türklerin ‘hayır’ının Rumların ‘hayır’ıyla aynı olmadığını vurgulayan Talat, “Kıbrıslı Türkler uluslararası hukukun dışındadır ve Türkiye dışında kimse KKTC’yi tanımamaktadır. Uluslararası hukukun dışında bir yapı olarak Kıbrıs sorununun çözümüne karşı duran bir toplum zaten izole edilmiş halden çok daha derin biz izolasyona maruz kalır. O yüzden Kıbrıs Türk halkının çözüm konusunda son derece doğru karar vermesi şarttır” dedi.
“LİDERLER SÜRECİ HIZLANDIRMA KARARI ALDI”
Son yapılan liderler görüşmesinin de oldukça olumlu geçtiğini ve liderlerin süreci hızlandırma kararı aldığını, böylelikle müzakerelerde yeni bir safhaya geçilmiş olduğunu ifade eden Talat, mülkiyet görüşülüp tamamlandıktan sonra geriye iki konu kalacağını; bunların “harita” ile “güvenlik ve garantiler” olduğunu belirtti.
“MÜLKİYET MASADA”
Talat, “Şu an itibariyle 2 önemli husus var. Mülkiyet masadadır. O tamamlandıktan sonra harita masaya gelecek ve Türk ve Rum kurucu devletlerinin sınırları o haritayla belirlenmiş olacak. Güvenlik ve garantiler uluslararası bir boyuttur ve garantörlerin de katılacağı uluslararası bir konferansta tartışılacak. Durum olumlu bir zeminde devam ediyor” dedi.
“YÖNETİM VE GÜÇ PAYLAŞIMINDA UZLAŞI SAĞLANDI MI?”
“Yönetim ve Güç Paylaşımı” başlığında herhangi bir uzlaşıya varılıp varılmadığı yönündeki soruyu Talat şu şekilde yanıtladı:
“Herhangi bir karar alınırken merkezi hükümette, her iki toplumun temsilcilerinin belli oranda destek olması gerekiyor. Karar alındıktan sonra veto etmek yerine kararın alınma sürecinde olumlu hareket etmek katkıda bulunmak kararlaştırıldı.
Eğer Bakanlar Kurulu 7’ye 3’se bir karar alınması için en az bir Kıbrıslı Türk üyenin onayı şart olacak. 12’ye 5’se en az 2 Kıbrıslı Türk’ün kabul etmesi gerekecek. Bu son derece önemlidir. Bunun yanı sıra yasamada özellikle senatonun oluşumunda eşit sayıda olacağı için siyasi eşitlik de güvence altına alınacak.
Fonksiyonların paylaşılması sonucunda kurucu devletlere kalan yetkiler kurucu devletlere kalırken, federal devlete kalan yetkiler federal düzeyde iki toplumun kararlarıyla yürütülecek. Henüz netleşmemiş unsurlar var. Dönüşümlü başkanlık ve çapraz oy vs. Bunlarda büyük ölçüde yakınlaşma olmasına rağmen henüz kesinleştirilmedi.”
“ÇARPRAZ OY FEDERAL DEVLETİN YAŞAMASI İÇİN ÖNEMLİ”
Özellikle çapraz oyun, kurulacak federal devletin yaşayabilmesi için önemli olduğunu düşündüğünü belirten Talat, bir Kıbrıslı Rum başkanın seçiminde Türklerin, Türk başkanın seçiminde de Rumların oy vermesinin çok önemli bir konu olduğunu kaydetti.
Talat, “Nüfusça Rum tarafı fazla olduğu için onların kullanacağı oylar Kıbrıslı Türklerin ağırlığı kadar olacak. Belirleyici olmamakla birlikte etkileyici olacak. Dolayısıyla Kıbrıslı Türkleri sevmeyen bir Rum zor seçilecek. Aynı şekilde Rumları kaile almayan bir Türk de zor seçilecek. Bu durumda da toplumlar diğer toplumun hassasiyetlerine önem vererek tercih yapacak. Bu şekilde de iki toplumun birlikte çalışması kolaylaşacak. Yargı, yasama gibi birçok konu da tamamlanmıştır” diye konuştu.
“YENİ ANAYASA OLACAK… KKTC KOÇANLARI DİKKATE ALINACAK”
Federal yasalarla ilgili bir çalışma başlatılıp başlatılmadığını soran vatandaşın sorusunu ise Talat şöyle yanıtladı:
“Yeni bir Anayasa olacak ve bu da halkoyuna sunulacak. Mülkiyet rejimi de ona göre düzenlenmiş olacak. ‘KKTC’nin yönetim olarak verdiği koçanlar ne olacak’ sorusu sorulmakta. KKTC iç hukukuna göre verilmiş koçanlar elbette ki geçerlidir, vardır, yasal olarak tescil edilmiştir ve varılacak bir anlaşmayla ortaya çıkacak yeni düzenlemede dikkate alınacaktır. Belki malın kullanıcısının devam etmesine değil ama devam etmediği takdirde onun yaratacağı kayıpların karşılanmasında bu evraklar geçerli olacak.”
“GÜZELYURT’UN DURUMU NE OLACAK?”
Bir vatandaşın “Güzelyurt insanının geleceğe dönük karar alırken Güzelyurt-Lefke bölgesindeki bu insanlara yapacağınız tavsiyeler nelerdir” sorusunu yanıtlayan Talat, bu sorunun geçmişte son derece önemli olduğunu ama artık gelinen aşamada çok önemli olmaktan çıktığını kaydetti.
Talat sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bundan sonra Güzelyurt’un ne olacağı ortaya çıkacak. Artık harita hazırlanırken başka hususlar da var dikkate alınması gereken. Bunlar 2004’te yoktu. O dönemlerde Kıbrıslı Türklerle Rumların beraber yaşayıp yaşayamayacağı tartışma konusuydu. Şimdi öyle bir kaygımız yok. Bu olaylar bambaşka noktalara geldi. Harita konusu ele alınırken yerleşim oranları, kimlerin hangi oranda geleceği, vatandaşlık düzenlemeleri, harita düzenlemesini de etkileyecek. O günden bugüne başka gelişmeler yaşandı. Başka anlayışlar gelişti. Şimdi görüşülmemiş bir konu olarak bunu zamana bırakmak lazım. Yakın bir zamanda ne olacağı ortaya çıkacaktır. 2004’te referandumda onaylansaydı plan, o gün yaşanacak sıkıntılar bugün yaşanmayacak.”
GÜVEN ARTIRICI ÖNLEMLER
Talat, CTP’nin güven yaratıcı önlemlerle ilgili ne düşündüğünü soran vatandaşı ise şöyle yanıtladı:
“En önemli güven yaratıcı önlemler çözümden sonra yaşanacak. İddia edilir ki güven yaratıcı önlemlerin çözüm öncesi yapılması lazım. Doğrudur ama bir kısmı ancak çözümden sonra gerçekleşebilecek. Mesela dil. Ben görevdeyken pilot bir uygulama yapmak istedim. 2-3 tane okulda Rumca dersler başlatalım. Güneyde de ‘aynısı yapılsın’ dedim. ‘Bizim okullarımıza Rum öğretmen gönderin, biz de size Türk öğretmen gönderelim’ dedik. ‘Olmaz’ dediler. ‘Çünkü yasadışı devletin öğretmenini kabul edemeyiz, yasadışı topraklara da öğretmen gönderemeyiz’ dediler. Halbuki sorun çözülse bunu aşmış olacağız.
En önemli güven yaratıcı önlem karşı halkın dilini öğrenmektir. Kapı açmak artık çok önemli değildir. En önemli güven yaratıcı önlem bana göre iki toplumun birbirinin dilini öğrenmesidir.”
