Türkiye Cumhuriyeti hükümeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hükümeti arasındaki “2021 Yılı İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması” dün Ankara’da imzalandı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ile Başbakan Ersan Saner’in imza koyduğu “Türkiye-KKTC 2021 Yılı İktisadi ve Mali İşbirliği Protokolü”, “KKTC’nin kovid-19 salgın sürecinde yaşadığı sıkıntıların aşılmasını, alt yapısının tamamlanmasını, e-devlet projesinin gerçekleştirilmesini, sektörlerin sorunlarının aşılmasını ve müreffeh bir KKTC yolunda ilerlenmesini” hedefliyor.
Türkiye-KKTC 2021 Yılı İktisadi ve Mali İşbirliği Protokolü kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti; 2 milyar 250 milyon Türk Lirası cinsinden hibe yardımında bulunmayı taahhüt etti.
Protokolde, Türkiye tarafından yapılacak diğer yardımlar şöyle ifade edildi:
“Altyapı Yatırım ve Reel Sektör Proje ödeneklerine ilişkin olarak; 2021 yılında tahsis edilen 800.000.000,00 TL, 2020 yılından Geri Dönüş Hesap bakiyesi 16.425.722,61 TL, 2020 yılından devreden 514.026.261,20 TL olmak üzere toplam 1.330.451.983,81 TL (Ek-3.1.2 ve Ek-3.1.3),
Faaliyet ödeneklerine ilişkin olarak; 2021 yılında tahsis edilen 150.000.000,00 TL (Ek-3.1.4),Savunma ödeneklerine ilişkin olarak; 2021 yılında tahsis edilen 750.000.000,00 TL, 2020 yılından devreden 19.548.016,19TL olmak üzere toplam 769.548.016,19 TL, 2. 1.000.000.000 TL’ye (Ek-2) kadar olmak üzere Türk Lirası cinsinden ABD Doları karşılığı kredi yardımında bulunmayı:
Kamu Sektörü (Cari Bütçe Açığına Katkı) için 800.000.000,00 TL (Ek-3.2 ve Ek- 3.2.1), Kamu Sektörü (Diğer) için tamamı 2020 yılından devir olarak toplam 200.000.000,00 TL (Ek-3.2 ve Ek-3.2.1)
II. (1) no.lu maddede yer alan hibe yardımları kapsamında “Altyapı ve Reel Sektör için Mali İşbirliği Aracı (ARMA) Projeleri”, “Ankara Kaynaklı Projeler” ve “Faaliyetler” ile II. (2) no.lu maddede yer alan kredileri “İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması Usul ve Esasları” (Ek-3) çerçevesinde kullandırmayı,
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükümetinin ihtiyaç duyacağı alanlarda kamu görevlileri aracılığı ile teknik yardım sağlamayı, taahhüt etmiştir.”
FUAT OKTAY: “TEMEL HEDEFİMİZ YATIRIMLAR...”
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yarıdımcısı Fuat Oktay, “İmza attığımız bu anlaşmada temel hedefimiz; yatırımlardır. Amacımız KKTC’de çarpan etkisi yüksek alanları güçlendirerek kendi kendine yeten bir KKTC ekonomisinin oluşmasına katkı vermektir” dedi.
Oktay, bu hafta 20 bin Covid aşısını daha KKTC’ye göndereceklerini belirterek, Türkiye Cumhuriyeti’nin toplam aşı yardımının 100 bine ulaşmış olacağını söyledi.
Fuat Oktay, “Nisan sonu gerçekleşecek olan gayrı resmi 5+BM toplantısına yaklaşımımız da nettir: çözüm için tek yol iki devletli modeldir, egemen eşitliktir” ifadelerini de kullandı.
Başbakan Ersan Saner ile Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Türkiye-KKTC “2021 İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması” ile ilgili ortak basın toplantısı düzenledi.
Basın toplantısında konuşan Fuat Oktay, “KKTC Başbakanı Değerli Kardeşim Ersan Saner’i Ankara’da ağırlamaktan memnuniyet duyuyorum. Buradan Kuzey Kıbrıs’ı da gönülden selamlıyor; Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın ve milletimizin en kalbi selamlarını iletiyorum” dedi.
Oktay, geçen haftalarda, ilgili Bakanlar, Bakan Yardımcıları ve Kurum Başkanlarının bulunduğu geniş bir heyetle KKTC’ye çalışma ziyareti gerçekleştirdiklerini anımsatarak, şöyle devam etti:
“ANLAŞMANIN TEMELİ KARDEŞLİKTİR”
“Kardeşliğimiz temelinde yükselen işbirliğimizi bu yıl nasıl daha ileri boyutlara taşıyacağımızı istişare edip, somut eylemler üzerinde fikir birliğine varmıştık.
Dün imzaladığımız İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması hem bu ziyaretimizin hem de bugüne kadar KKTC ile yürüttüğümüz yakın temaslarımızın önemli bir çıktısıdır.
İmza attığımız bu anlaşmada temel hedefimiz; yatırımlardır.
Amacımız KKTC’de çarpan etkisi yüksek alanları güçlendirerek kendi kendine yeten bir KKTC ekonomisinin oluşmasına katkı vermektir.
Bu anlaşma ile KKTC’ye bu yıl 2 buçuk milyar Türk lirası yeni kaynak ayırıyoruz.
Geçen yıldan devreden tutarla birlikte toplam 3 milyar 250 milyon liralık bir destek öngörüyoruz. Anlaşmanın temeli; dayanışmadır, samimiyettir ve kardeşliktir.”
Oktay, KKTC’de “topluma dokunan”, “aksayan yönleri dönüştüren” ve “sürdürülebilir özellikte” pek çok alanda destekler sağlayacaklarını, bu alanları da belirlediklerini söyledi.
2021 Türkiye-KKTC İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşmasının, yatırım odaklı yapısıyla özellikle ulaşım, haberleşme, ticaret, sanayi, gençlik ve spor ile yerel yönetimler alanında mevcut altyapıyı güçlendirecek eylemlerden oluştuğunu ifade eden Oktay, şunları kaydetti:
“Sağlık alanında altyapı yatırımları, Karayolu projeleri, KKTC’de yeni bir Organize Sanayi Bölgesi kurulması kapsamında; Türkiye’den bir OSB ile tecrübe paylaşımı ortaklığı oluşturulmasının yanı sıra kurulacak OSB’ye yönelik enerji teşviki ile altyapı destekleri sunulması ve OSB mevzuatı hazırlanması, Bürokrasinin azaltılmasına yönelik KKTC e-devlet işbirliği ve veri merkezi projesi, Uzaktan eğitimde ilk, orta ve lise eğitimini kapsayacak şekilde KKTC- EBA işbirliği, KKTC’de yerel yönetimlerin güçlendirilmesi çalışmaları ve Türkiye’deki belediyeler ile işbirlikleri, Gençlik, spor, turizm ve kültür projeleri bu yıl imzaladığımız anlaşma kapsamında işbirliği yapacağımız alanlardan bir kaçıdır.
Ticaretin güçlendirilmesi yönünde ise önümüzdeki günlerde Ticaret Bakanımız Ruhsar Pekcan KKTC’ye bir çalışma ziyareti gerçekleştirerek fırsata çevirebileceğimiz faktörleri netleştirecektir.
Ayrıca Covid’le mücadele ve Covid’in pek çok sektörde açtığı yaraların sarılması da anlaşma kapsamındadır.
Bu eylemlerin uygulanmasını Sayın Başbakanla birlikte sıkı şekilde takip edecek ilerlemeleri gerek kurumlar arası gerek meslek kuruluşları ve STK’lar arası işbirlikleri ile perçinleyeceğiz.
Daha müreffeh bir KKTC için ihtiyaç duyulan mevzuat değişikliklerinin hayata geçirilmesi ile planlanan eylemlerin daha hızlı şekilde hayat bulacağına inanıyorum.”
Fuat Oktay, Kıbrıs Türkü’nün geleceğe güvenle bakarak, barış, huzur ve refah içinde yaşamaya devam etmesi için Anavatan ve Garantör ülke olarak ellerinden geleni yapmaya devam edeceklerini vurguladı.
KKTC’de gerçekleşen yapısal dönüşümlerin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde destekledikleri kalkınma hamlesinin başarıya ulaşmasının en büyük arzuları olduğunu ifade eden Oktay, şöyle devam etti:
“ULUSLARARASI ENGELLERİN KALDIRILMASI ELZEMDİR”
“Bununla birlikte KKTC’ye uluslararası alanda haksız şekilde örülmüş suni engellerin biran önce kaldırılması da son derece elzemdir.
Uluslararası toplumun vicdanında ‘ön yargıların hakikatlerin önüne geçmesi’ kabul edilemez.
Kıbrıs meselesinin çözümüne dair Rum tarafının hiçbir zaman hiçbir somut adımı olmamıştır.
Buna rağmen ambargolarla, yok sayılmalarla başbaşa bırakılan, kovidle mücadele gibi bir konuda dahi adeta kaderine terk edilen KKTC halkı olmuştur.
“AŞI HİBELERİNDE YAKLAŞIMLARI ORTADA”
Gönderdikleri aşı sayıları, aşı hibelerine yaklaşımları ortada…
AB, KKTC’ye zikretmeye bile değmeyecek cüzi miktarda aşı gönderebilmiştir.
Biz anavatan ve garantör ülke olarak, elbette buna seyirci kalmadık ve bundan sonra da kalmayacağız.
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Nisan sonu gerçekleşecek olan gayrı resmi 5+BM toplantısına yaklaşımlarının da net olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“ÇÖZÜM İÇİN TEK YOL İKİ DEVLET EGEMEN EŞİTLİKTİR”
“Çözüm için tek yol iki devletli modeldir, egemen eşitliktir.
Şimdi bakıyoruz, Kıbrıs meselesinin neredeyse kangren hale gelmesinin müsebbibi olan Avrupa Birliği, Cenevre’de müzakere masasında yer almayı bekliyor.
Avrupa Birliği’nin bu sürece katacağı hiç bir şey yoktur, dolayısıyla 5+1 toplantısında bulunmalarını kabul etmiyoruz.
Milli davaya olan inancımızla Kıbrıs Türk halkının meşru hakları teslim edilene dek ve kardeşlerimizin Ada’da siyasi eşitliği sağlanana kadar hak ve hakkaniyet mücadelesini sürdüreceğiz.
Türkiye ve KKTC birlikte kazanacak, birlikte başaracak ve birlikte yol yürüyecektir.
Burada bir kez daha Sayın Sanerle birlikte tüm dünyaya ilan ediyoruz; Fikir birlikteliğimiz bakidir; Maraş bölgesinin yeniden hayat bulması yönünde verdiğimiz karardan vazgeçmeyeceğiz!
İki egemen devletli çözüm irademizden geri adım atmayacağız!
KKTC’ye uygulanan haksız ambargoları sineye çekmeyeceğiz!
KKTC’de üreten, hem adaya hem bölgeye katkı veren iş insanlarının, üniversitelerin, turizmcilerin emeklerinin zayi olmasına izin vermeyeceğiz!
KKTC’li gençlerimizin geleceğinin karartılmasına göz yummayacağız!
Cumhurbaşkanımız liderliğinde Türkiye, 1571’den beri adanın asli unsuru olan Türk halkının hakkaniyet mücadelesinde yanındadır ve duruşumuz 1 milim bile şaşmayacaktır.
Bugün olduğu gibi bundan sonra da, şartlar ne olursa olsun, KKTC’nin yanında ve Kıbrıs Türk halkı ile omuz omuza olmaya devam edeceğiz.
Aksini düşünenler her zaman olduğu gibi hayal kırıklığı yaşamaya mahkûmdur.”
Oktay, imzaladıkları 2021 İktisadi Ve Mali İşbirliği Anlaşması’nın iki ülkeye, bölgeye ve KKTC’li her bir kardeşine hayırlı olmasını dileyerek, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar başta olmak üzere KKTC’deki tüm kardeşlerine selam ve sevgilerini iletti.
BAŞBAKAN SANER: “5+BM TOPLANTISINDA, TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE BİRLİKTE ESAS HEDEFİMİZ EGEMEN İKİ AYRI EŞİT DEVLET”
Başbakan Ersan Saner, 5+BM toplantısında, Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte esas hedeflerinin, egemen iki ayrı eşit devlet olduğunu vurgulayarak, Kıbrıs Türk halkının da bu konuda kararlı olduğunu, bu yöndeki iradesini de cumhurbaşkanlığı seçiminde ortaya koyduğunu söyledi.
Saner, 2021 Yılı Türkiye–KKTC İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması’yla bütçe açığının da karşılanması amacıyla, Türkiye Cumhuriyeti’nin destek sağlayacağını, bu çerçevede 3 milyar 250 milyon liralık katkının, KKTC’nin refahının artması için çok önemli bir girdi kaynağı olacağını kaydetti.
Saner, Ankara’daki basın toplantısında, dün 20 bin aşının daha Türkiye’den KKTC’ye gönderileceğini de açıkladı.
Başbakan Saner ile TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın düzenledikleri basın toplantısının ardından 2021 Yılı Türkiye-KKTC İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması imzalandı. Anlaşmaya Saner ile Oktay imza koydu.
Başbakan Saner, Ankara’da TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’la düzenledikleri basın toplantısında, yaptığı konuşmada, KKTC olarak Anavatan ile her alanda işbirliğinde olduklarını belirtti.
Saner, 1958 yılından başlayan ve bugüne dek süren BM görüşmelerinde hiçbir sonuca ulaşılamadığını tüm dünya ile birlikte gözlemlediklerini kaydetti.
Saner, KKTC halkının, egemen devleti ile bundan sonraki süreçte de yoluna devam ederken Anavatandan aldığı güçle birlikte egemen iki ayrı devlet temelinde bir uzlaşıya her zaman hazır olduğunu vurguladı.
5+BM toplantısında da, Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte esas hedeflerinin, egemen iki ayrı eşit devlet olduğunu ifade eden Saner, Kıbrıs Türk halkının da bu konuda kararlı olduğunu, bu yöndeki iradesini de cumhurbaşkanlığı seçiminde ortaya koyduğunu söyledi.
Saner, bu çerçevede 40 yıldır devam eden çözümsüzlüğün faturasını sadece Kıbrıs Türk halkının ödediğini, bunun da adil olmadığını belirterek, dünyanın bir köşesinde tecrit edilen Kıbrıs Türk halkının Türkiye dışında bir ülkeyle direkt teması olmadığını, bunun da Kıbrıs Türk halkının kaderi olamayacağını vurguladı.
Anavatanın bu kapsamda KKTC’ye hep katkı yaptığını dile getirip her katkıya teşekkür eden Saner, dünyadaki ülkelerin İMF’si olduğunu KKTC’nin de Anavatanı olduğunu kaydetti.
Başbakan Saner, imzalanan protokol çerçevesinde başta Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere tüm katkı sağlayan herkese teşekkür ederek, protokol ile bütçe açığının da karşılanması amacıyla Türkiye Cumhuriyetinin destek sağlayacağını, bu çerçevede 3 milyar 250 milyon liralık katkının, KKTC’nin refahının artması için çok önemli bir girdi kaynağı olacağını söyledi.
“ELİMİ ÇOK GÜÇLÜ KILACAKTIR”
Saner, Oktay’ın geçen günlerde tüm ekibiyle birlikte KKTC’ye gerçekleştirdiği ziyarette imzalanan 4 ayrı protokolün KKTC’ye sağlanan maddi katkının yanında ülkenin altyapısının da gelişmesi ve KKTC’nin tabiri caizse altyapısının dünya ile yarışır bir ülke olması konusunda da çok önemli bir adım atılmasına vesile olacağını ifade etti.
Başta bölünmüş yollar olmak üzere toplamda 322 kilometrelik yolların 2021 ve 2022 yıllarında Türkiye katkıları ile yapılacak olmasından gurur duyduklarını ifade eden Saner, şöyle devam etti:
“Tüm bunların yanında tarım ürünlerinin dünya pazarına ulaşması, Anavatanda ürün alım garantisi verilmesi konusunda atacağınız adımlar bizim için çok önemlidir. Her zaman olduğu gibi burada da yanımızda olduğunuzu bugünkü toplantıda hissetmek benim ülkeye geri dönerken elimi çok güçlü kılacaktır.”
MARAŞ
Maraş konusuna da değinen Başbakan Saner, Rumlar’ın uzlaşmaz tavrına karşılık ezber bozacak bir adım atıldığını ifade ederek, ileri adımların başta halkın kullanımı olmak üzere, AİHM kararlarından da şaşmadan değerlendirilerek atılacağını söyledi.
20 BİN AŞI DAHA
Bunun yanında Covid-19’un getirdiği ekonomik daralmayı KKTC olarak Türkiye Cumhuriyetinin her konuda olduğu gibi bu alanda da verdiği aşı desteğiyle aşacaklarına inanç belirten Saner, 20 bin aşının daha bugün gönderilmesiyle sayının 100 bine ulaşmış olacağına, bu rakamın da güney ile kıyaslandığında çok yüksek bir rakam olduğuna işaret etti.
Saner, bunun da KKTC için rekabet edebilirlik açısından çok önemli olduğunu kaydetti, Anavatana teşekkür etti.
İhtiyacın daha fazla olduğunu ancak aşıyla ulaşmadaki zorluğun ortada olduğunu ifade eden Saner, “KKTC aşısız kalmayacaktır” sözünün kendileri için önemli olduğunu kaydetti.
Bu bağlamda ekonominin ayağa kaldırılması için aşının önemini iyi bildiklerini ve aşı planlamasını sürdürdüklerini ifade eden Başbakan Saner, aşı desteğinin yadsınamayacağını vurguladı, her türlü destek için Anavatan Türkiye’ye teşekkür ettiklerini belirtti.
