Karaciğer kanseri, karaciğerinizin hücrelerinde başlayan bir kanserdir. Karaciğeriniz, karnınızın üst kısmında, diyaframınızın altında ve karnınızın üstünde yer alan futbol topu büyüklüğünde bir organdır. Karaciğerde çeşitli kanser türleri oluşabilir. Karaciğer kanserinin en sık görülen tipi hepatositin ana tipi olan hepatosellüler karsinomdur. İntrahepatik kolanjiokarsinom ve hepatoblastoma gibi diğer karaciğer kanseri türleri daha az yaygındır. Karaciğeri etkileyen tüm kanserler, karaciğer kanseri olarak kabul edilmez. Gövde, akciğer veya meme gibi vücudun başka bir bölgesinde başlayan ve daha sonra karaciğere yayılan kansere karaciğer kanseri yerine metastatik kanser denir. Ve bu tip bir kanser, böyle bir metastatik kolon kanseri ile başladığı organın adını almıştır. Karaciğerlere yayılan kanser, karaciğer hücrelerinde başlayan kanserden daha yaygındır.
Karaciğer Kanseri Belirtileri
Karaciğer en büyük iç organdır. Bir futbol topu büyüklüğündedir, karın bölgesinin sağ üst kısmında, diyaframın altında ve karnınızın üstünde bulunur, ancak küçük bir bölümü üst sol tarafa uzanır.
Çoğu insan birincil karaciğer kanserinin erken evrelerinde belirtiler yaşamazlar.
Karaciğer Kanseri belirtileri:
Kilo kaybı
İştah kaybı
Üst karın bölgesinde ağrı
Mide bulantısı ve kusma
Genel halsizlik ve yorgunluk
Karın şişliği
Cildinizin ve gözünüzün beyazlarının sarı renk değişimi (sarılık)
Beyaz, kireçli dışkı
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Sizi endişelendiren herhangi bir belirtiniz varsa vakit kaybetmeden doktorunuzdan randevu alın.
Karaciğer Kanseri Nedenleri?
Karaciğer kanseri vakalarının çoğuna neden olan sebep henüz net değildir. Ancak bazı durumlarda nedeni bilinir. Örneğin, bazı hepatit virüsleri ile kronik enfeksiyon, karaciğer kanserine neden olabilir. Karaciğer kanserleri, karaciğer hücrelerinin DNA’sında değişiklikler (mutasyonlar) geliştirdiğinde ortaya çıkar. DNA mutasyonları bu talimatlarda değişikliklere neden olur. Hücrelerin kontrolden çıkmaya başlaması ile birlikte nihayetinde kanserli hücrelerin bir kütlesi olan bir tümör oluşturur.
Karaciğer Kanseri Risk Faktörleri
Karaciğer kanseri riskini artıran faktörler şunlardır:
HBV veya HCV ile kronik enfeksiyon
Hepatit B virüsü (HBV) veya hepatit C virüsü (HCV) ile kronik enfeksiyon, karaciğer kanser riskinizi artırır.
Siroz
Bu ilerleyici ve geri dönüşümsüz durum karaciğerinizde skar dokusunun oluşmasına ve karaciğer kanseri gelişme olasılığınızın artmasına neden olur.
Bazı kalıtsal karaciğer hastalıkları
Karaciğer kanseri, hemokromatoz ve Wilson hastalığı dahil olmak üzere karaciğer kanseri riskini artırabilir.
Diyabet
Kan şekeri olan insanlar, diyabet olmayanlara göre daha fazla karaciğer kanseri riskine sahiptir.
Alkolden Bağımsız Karaciğer Yağlanması
Karaciğerde yağ birikmesi karaciğer kanseri riskini artırır.
Aflatoksinlere Maruz Kalma
Aflatoksinler, kötü depolanan ürünler üzerinde büyüyen küfler tarafından üretilen zehirlerdir. Mısır ve yer fıstığı gibi mahsuller aflatoksinlerle kirlenmiş olabilir, bu da bu ürünlerden elde edilen gıdalarda ortaya çıkabilir. Amerika Birleşik Devletleri’nde güvenlik düzenlemeleri aflatoksin kontaminasyonunu sınırlandırmaktadır. Aflatoksin kontaminasyonu, Afrika ve Asya’da daha yaygındır.
Aşırı alkol tüketimi
Orta derecede alkolden daha fazla alkol tüketmek, geri dönüşü olmayan karaciğer hasarına yol açabilir ve karaciğer kanseri riskinizi artırabilir.
Karaciğer Kanserini Önleme
Siroz Riskini Azaltın
Siroz karaciğerde skardır ve karaciğer kanser riskini artırır.
Siroz riskini azaltmak için öneriler:
Ilımlı alkol tüketin
Alkol içmeyi seçerseniz, içtiğiniz miktarı sınırlandırın. Kadınlar için bu, günde bir içki iken, erkekler için bu günde iki içki demektir..
Sağlıklı Kilo Verin
Mevcut kilonuz sağlıklıysa, sağlıklı bir diyet seçerek ve haftanın birçok gününü egzersiz yaparak bunu korumaya çalışın. Kilo vermeniz gerekiyorsa, her gün yediğiniz kalori sayısını azaltın ve yaptığınız egzersiz miktarını artırın. Yavaşça kilo vermeyi hedefleyin – her hafta 1 veya 2 kilo.
Kimyasal Maddeleri Dikkatli Kullanın
Evde veya işte kullandığınız kimyasallara ilişkin talimatları izleyin.
Hepatit B’ye Karşı Aşı Olun
Hepatit B riskini, hem yetişkinler hem de çocuklar için yüzde 90’dan fazla koruma sağlayan hepatit B aşısı yaptırarak azaltabilirsiniz. Aşı, bebekler, yaşlı yetişkinler ve zayıflamış bağışıklık sistemi olanlar dahil olmak üzere hemen hemen herkese verilebilir. Hepatit C’yi önlemek için önlemler alın. Hepatit C için bir aşı yoktur, ancak enfeksiyon riskinizi azaltabilirsiniz.
Cinsel Partnerinizin Sağlık Durumunu Bilin
Partnerinizin HBV, HCV veya cinsel yolla bulaşan başka bir enfeksiyona yakalanmadığından emin olmadığınız sürece korunmasız cinsel ilişkiye girmeyin. Eşinizin sağlık durumunu bilmiyorsanız, her cinsel ilişkide bir prezervatif kullanın.
İntravenöz (IV) ilaçları Kullanmayın
Ancak yaparsanız temiz bir iğne kullanın. Yasa dışı uyuşturucu madde enjekte etmeyerek HCV riskinizi azaltın. Ancak bu sizin için bir seçenek değilse, kullandığınız iğnenin steril olduğundan emin olun ve başkalarıyla paylaşmayın. Kontamine ilaçları, hepatit C enfeksiyonunun yaygın bir nedenidir. Topluluğunuzdaki iğne değişim programlarından yararlanın ve uyuşturucu kullanımınız için yardım almayı düşünün.
Piercing veya Dövme Yaptırırken Güvenli, Temiz Yerleri Tercih Edin
Düzgün sterilize edilemeyen iğneler hepatit C virüsünü yayabilir. Piercing veya dövme yapmadan önce, bölgenizdeki mağazalara göz atın ve personel ile güvenlik uygulamaları hakkında konuşun. Mağazadaki çalışanlar sorularınızı yanıtlamayı reddederse veya sorularınızı ciddiye almıyorsa, bu tesisin size uygun olmadığını belirtir.
Karaciğer Kanseri Taraması Hakkında Doktorunuza Danışın
Genel popülasyon, karaciğer kanseri taraması karaciğer kanserinden ölme riskini azalttığı henüz kanıtlanmamıştır, bu yüzden genellikle tavsiye edilmez. Amerikan Karaciğer Hastalıkları Araştırmaları Derneği, aşağıdakiler gibi yüksek risk taşıdığını düşünenler için karaciğer kanseri taramasını önermektedir:
Hepatit B ve bu etkenlerden en az birine sahip olmak: Asya veya Afrikalı insanlar, karaciğer sirozu veya aile öyküsünde kanser olması.
Hepatit C enfeksiyonu ve karaciğer sirozu
Otoimmün bir hastalık, aşırı alkol kullanımı, alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı ve kalıtsal hemokromatoz gibi diğer nedenlerden kaynaklanan karaciğer sirozu
Primer biliyer siroz
Doktorunuzla taramadaki artıları ve eksileri tartışın. Birlikte, riskinize göre taramanın sizin için uygun olup olmadığına karar verebilirsiniz. Tarama genellikle her altı ayda bir ultrason muayenesi ile yapılır.
Ayrıntılar VATAN'da
Hazırlayan: Ahmet Baba
Kaynak: www.mutluvesaglikli.com/karaciger-kanseri-belirtileri-nedenleri/
