Utanmak diye bişey vardır.
Ve utanmayı unutmak, insanın, toplulukların başına gelebilecek ve çoğu zaman da kendi gönüllü halleriyle gelebilecek en kötü şeylerden biridir.
Daha da kötüsü vardır elbette.
Onurlu  olduğu bal gibi bilinen, kanıtlanmış bir direnişten, direnen insanların evlatlarının, torunlarının utanıyor olması.
Boğaz tokluğuna, zorla, köle gibi çalıştırılan uzakdoğulu (!) çocuk işçilerin  gözyaşları da karışmış emekleri ile üretilen marka ayakkabıları giyip caka satmaktan hiç utanmayan, utanmayı aklına bile getirmeyen, tüketim nesnesi olmaktan engin bir haz alan hedonist şımarıkların, atalarının direnişinden utanmaları, içinden geçtiğimiz bu utanılacak zamanın en net göstergesidir.
Kendi gününden  ve halinden utanmayıp da, insanlık destanı yazmış atalarından utanıyor olması zavallılığın göstergesidir ki bu zavallılar kendilerini marka zannetmenin de zavallılığını yaşıyorlar. Utanmak, insanı diğer canlılardan ayıran özelliklerinden birisidir.
Bazı hayvanların da içgüdüsel olarak utandıklarını bilmiyor değilim ve fakat akıl yolu ile utanmak, bir başka canlının içine düşürüldüğü durum dolayısıyla da utanabilmek, utanmak, sadece insana mahsustur ve insanlar bunu insanlaşma sürecinde geliştirmiştir, geliştiriyor.
Utanmak bize çok lazım bir duygu.
Atalarımızın direnişinden değil, o direnişe layık davranışlar içinde olmamaktan, olamamaktan utanmalıyız.
Dünya bizi yok sayıyor diye, zorbaların çizdiği çizgide hizaya gelmektir utanılacak olan.
Korksaydı bizden öncekiler  daha da kötüsü gözüne girmek için emperyal ülkelerin biat etselerdi onlara,  azınlık olarak yaşıyor olcak mıydık acaba bu anamızın ak sütü kadar helaimizl olan ülkemizde.
Uzak bir yere bağlamak için doğduğumuz toprakları yapmadıkları kalmadı. Boyun eğmedi atalarımız.
Utanacağımız tek şey, onlara, atalarımıza, babalarımız annelerimize layık olamamak olmalı.
Ah İngiltere vatandaşı olmak vardı diyen varsa, ben utanırım onun adına.
Ne demişti Dillirga’ya çıkan, bırakıp hukuk tahisiline de çıkan ve şehit olan büyük şairimiz Süleyman Uluçamgil.
‘Pariste manken olun dediler
Cezayir de kefen olduk biz’’