Beyin Tümörü Nedir? Beyin tümörü beyin hücrelerinde (gösterildiği gibi) oluşabilir veya başka yerlere başlayabilir ve beynine yayılabilir. Tümör büyüdükçe, baş ağrıları, mide bulantısı ve denge problemleri gibi belirtilere ve belirtilere neden olan, etrafındaki beyin dokusunun işlevini baskılar ve değiştirir. Beyin tümörü, beyninizde bir kitlenin veya hücrelerin anormal büyümesidir. Birçok farklı beyin tümörü türü vardır. Bazı beyin tümörleri kansersizdir (iyi huylu) ve bazı beyin tümörleri kanserlidir (malign-kötü huylu). Beyin tümörleri, beyninizde başlayabilir veya kanservücudunuzun diğer bölümlerinde başlayıp beyninize (ikincil veya metastatik, beyin tümörleri) yayılabilir. Bir beyin tümörünün ne kadar hızlı büyüdüğü büyük ölçüde değişebilir. Büyüme hızı ve beyin tümörünün yeri, sinir sisteminizin işleyişini nasıl etkileyeceğini belirler. Beyin tümörü tedavisi seçenekleri, sahip olduğunuz beyin tümörünün türüne, büyüklüğüne ve konumuna bağlıdır. Beyin Tümörü Nasıl Teşhis Edilir? Beyin tümörü olduğundan şüpheleniyorsanız, doktorunuz aşağıdakiler dahil olmak üzere bir dizi test ve prosedür önerebilir: Nörolojik bir test Nörolojik bir test diğer şeylerin yanı sıra vizyonunuzu, işitmenizi, dengeyi, koordinasyonu, gücü ve refleksleri kontrol etmeyi içerebilir. Bir veya daha fazla alanda zorluk, beyninizin beyin tümörü tarafından etkilenebilecek kısmı hakkında ipuçları sağlayabilir. Görüntüleme testleri Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), beyin tümörlerinin teşhis edilmesine yardımcı olmak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bazı durumlarda MRI çalışmanız sırasında kolunuzdaki bir damar yoluyla bir boya enjekte edilebilir. Fonksiyonel MRG, perfüzyon MRG ve manyetik rezonans spektroskopisi dahil olmak üzere bir dizi özel MRI tarama bileşeni, doktorunuzun tümörü değerlendirmesine ve tedavi planlamasına yardımcı olabilir. Bazen bilgisayarlı tomografi (CT) dahil olmak üzere başka görüntüleme testleri önerilir. Positron emisyon tomografisi (PET) beyin görüntüleme için kullanılabilir, ancak diğer kanser türlerinde olduğu gibi beyin kanseri görüntülerini oluşturmak için genellikle yararlı değildir. Vücudunuzun diğer bölgelerinde kanser bulmak için testler Beyin tümörünüzün vücudunuzun başka bir bölgesinden yayılan kanserin bir sonucu olabileceğinden şüpheleniliyorsa, doktorunuz kanserin nereden kaynaklandığını belirlemek için test ve prosedürleri önerebilir. Bir örnek, akciğer kanseri bulgularını aramak için CT veya PET taraması olabilir. Anormal doku örneğinin toplanması ve test edilmesi (biyopsi) Beyin tümörünü çıkarmak için bir operasyonun bir parçası olarak bir biyopsi yapılabilir veya bir iğne kullanılarak bir biyopsi yapılabilir. Beyin tümörleri için ulaşılması zor beyin bölgeleri veya daha geniş çaplı bir operasyonla hasar görebilecek beyninizdeki çok hassas bölgeler için stereotaktik iğne biyopsisi yapılabilir. Nöroşirrahiniz kafatasına küçük bir delik açar. Delikten ince bir iğne yerleştirilir. Doku sıklıkla CT veya MRI taraması tarafından yönlendirilen iğne kullanılarak çıkarılır. Biyopsi örneği daha sonra kanserli veya iyi huylu olup olmadığını belirlemek için mikroskop altında incelenir. Gelişmiş laboratuvar testleri, doktorunuzun prognozunuz ve tedavi seçenekleriniz hakkında ipuçları verebilir. Beyin Tümörü Tedavisi Bir beyin tümörü tedavisi, genel sağlığınız ve tercihlerinizin yanı sıra tümörün tipine, büyüklüğüne ve konumuna bağlıdır. Beyin Tümörü Cerrahi Operasyon Eğer beyin tümörü bir ameliyat için erişilebilir olan bir yerde bulunuyorsa, cerrahınız mümkün olduğunca beyin tümörünün çoğunu çıkarmak için çalışacaktır. Bazı olgularda, tümörlerin küçük ve çevredeki beyin dokusundan ayrılması kolaydır, bu da tam cerrahi çıkarmayı mümkün kılar. Diğer durumlarda, tümörler çevreleyen dokudan ayrılamazlar veya beyninizdeki hassas bölgelerin yakınında bulunurlar ve cerrahi açıdan riskli hale gelirler. Bu durumlarda doktorunuz tümörün güvenliğini korur. Beyin tümörünün bir bölümünün bile çıkarılması, belirtilerinizi ve semptomlarınızı azaltmaya yardımcı olabilir. Bir beyin tümörü çıkarmak için cerrahi operasyon, enfeksiyon ve kanama gibi riskler taşır. Diğer riskler, tümörün beyninizde bulunduğu kısma bağlı olabilir. Örneğin, gözünüze bağlanan sinirlerin yakınında bir tümörde cerrahi operasyon görme kaybı riski taşıyabilir. Beyin Tümörü Radyasyon Tedavisi Radyasyon tedavisi, tümör hücrelerini öldürmek için X ışınları veya protonlar gibi yüksek enerjili ışınlar kullanır. Radyasyon terapisi vücudunuzun dışındaki bir makineden (dış ışın radyasyonu) gelebilir veya çok nadir durumlarda vücudunuza beyin tümörünüze (brakiterapi) yakın radyasyon yerleştirilebilir. Harici ışın radyasyonu, sadece tümörün bulunduğu bölgeye odaklanabilir veya tüm beyninize (tüm beyin radyasyonu) uygulanabilir. Tüm beyin radyasyonu çoğu zaman, beyninize vücudun diğer kısımlarından yayılan ve beyinde birçok tümör oluşturan kanseri tedavi etmek için kullanılır. Proton ışınlarını kullanan yeni bir radyasyon tedavisi formu, beyin tümörü olan kişilerde kullanılmak üzere incelenmektedir. Beynin hassas bölgelerine çok yakın olan tümörler için, proton terapisi radyasyonla ilişkili yan etki riskini azaltabilir. Ancak, proton tedavisinin, X-ışınları ile standart radyasyon tedavisinden daha etkili olduğu kanıtlanmamıştır. Radyasyon tedavisinin yan etkileri aldığınız radyasyonun tipine ve dozuna bağlıdır. Radyasyon sırasında veya hemen sonrasında görülen yaygın yan etkiler arasında yorgunluk, baş ağrıları, hafıza kaybı ve kafa derisi tahrişleri bulunur. Beyin Tümörün Radyocerrahi Gamma Knife stereotaktik radyocerrahi teknolojisi, hedefe hassas bir radyasyon dozu sağlamak için birçok küçük gama ışını kullanır. Stereotaktik radyocerrahi geleneksel anlamda bir ameliyat şekli değildir. Bunun yerine, radyocerrahi çok küçük bir alanda tümör hücrelerini öldürmek için oldukça odaklanmış bir radyasyon tedavisi şekli vermek üzere birden fazla radyasyon ışını kullanır. Her radyasyon ışını özellikle güçlü değildir, ancak tüm ışınların – beyin tümöründe – buluştuğu nokta, tümör hücrelerini öldürmek için çok büyük miktarda radyasyon alır. Radyocerrahide, Gamma Knife veya lineer hızlandırıcı gibi beyin tümörlerinin tedavisinde radyasyon sağlamak için kullanılan farklı teknoloji türleri vardır. Radyocerrahi tipik olarak tek bir tedavide yapılır ve çoğu durumda aynı gün eve gidebilir. Beyin Tümörü Kemoterapi Kemoterapi, tümör hücrelerini öldürmek için ilaçlar kullanır. Kemoterapi ilaçları hap halinde oral yoldan alınabilir veya damar içine enjekte edilebilir (intravenöz olarak). Beyin tümörlerini tedavi etmek için en sık kullanılan kemoterapi ilacı, bir hap olarak alınan Temozolomid’dir (Temodar). Diğer birçok kemoterapi ilacı mevcuttur ve kanser türüne bağlı olarak kullanılabilir. Kemoterapi yan etkileri aldığınız ilaçların tipine ve dozuna bağlıdır. Kemoterapi bulantı, kusma ve saç dökülmesine neden olabilir. Beyin tümör hücrelerinizin testleri, kemoterapinin sizin için yararlı olup olmayacağını belirleyebilir. Ayrıca, kemoterapinin önerilip önerilmeyeceğine karar vermede beyin tümörünün tipinden de yararlanılır. Beyin Tümöründe Hedefli İlaç Tedavisi Hedeflenen ilaç tedavileri, kanser hücreleri içinde bulunan spesifik anormalliklere odaklanır. Bu anormallikleri bloke ederek, hedefe yönelik ilaç tedavileri kanser hücrelerinin ölmesine neden olabilir. Hedefli terapi ilaçları belirli beyin tümörleri için mevcuttur ve daha birçok klinik çalışmalar yapılmaktadır. Birçok farklı hedefe yönelik tedavi şekli geliştirilmektedir. Beyin Tümörü Tedavisinden Sonra Rehabilitasyon Beyin tümörleri motor becerilerini, konuşmayı, görüşü ve düşünmeyi kontrol eden beyin kısımlarında gelişebileceğinden, rehabilitasyon iyileşmenin gerekli bir parçası olabilir. İhtiyaçlarınıza bağlı olarak doktorunuz size şu yolları önerebilir: Kayıp motor becerileri veya kas gücünü yeniden kazanmanıza yardımcı olacak fizik tedavi Bir beyin tümörü veya başka bir hastalıktan sonra iş dahil olmak üzere normal günlük faaliyetlerinize geri dönmenize yardımcı olacak mesleki terapileri Konuşmada zorluk çekiyorsanız yardımcı olmak için konuşma zorlukları (konuşma patologları) uzmanları ile konuşma terapisi Okul çağındaki çocuklar için, çocukların hafızalarındaki değişimlerle başa çıkmalarına ve beyin tümörü sonrası düşünmeye yardımcı olmaları için dersler. Beyin Tümörü Alternatif Tıp Tamamlayıcı ve alternatif beyin tümörü tedavileri hakkında çok az araştırma yapılmıştır. Beyin tümörlerini iyileştirmek için alternatif tedaviler kanıtlanmamıştır. Bununla birlikte, tamamlayıcı tedaviler, beyin tümörü tanısının stresiyle başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Beyin Tümörü ile başa çıkmanıza yardımcı olabilecek bazı tamamlayıcı tedaviler şunları içerir: Akupunktur Sanat Terapisi Egzersiz Meditasyon Müzik terapisi Gevşeme egzersizleri Beyin Tümörü ile Başa Çıkmak ve Destek Bir beyin tümörü teşhisi sizin için ezici ve korkutucu olabilir. Sağlığınız üzerinde çok az kontrol sahibi olduğunuzu hissetmenizi sağlayabilir. Ancak teşhisten sonra ortaya çıkabilecek şok ve stresle başa çıkmak için adımlar atabilirsiniz: Bundan sonra ki yaşamınız için beyin tümörleri hakkında yeterli bilgi edinin. Doktorunuzdan, tedavi seçenekleriniz ve isterseniz prognozunuz(hastalık seyri) dahil, spesifik beyin tümör türünüz hakkında bilgi alın. Beyin tümörleri hakkında daha fazla bilgi edindikçe, tedavi kararlarında daha emin olabilirsiniz. Arkadaşlarınızı ve ailenizi yakın tutun. Yakın ilişkilerinizi güçlü tutmak, beyin tümörünüzle başa çıkmanıza yardımcı olacaktır. Kanser tarafından bunalmış hissettiğinizde size duygusal destek verebilirler. Konuşacak birilerini bulun. Umutlarınız ve korkularınız hakkında konuşacağınız iyi bir dinleyici bulun. Bu arkadaş, aile üyesi veya bir danışman olabilir. Randevunuz İçin Hazırlanın Endişelendiğiniz herhangi bir belirti veya semptomunuz varsa doktorunuzdan randevu alın. Beyin tümörü teşhisi konduğunda, uzmanlara yönlendirilebilirsiniz, örneğin: Beyin hastalıklarında uzman doktorlar (nörologlar) Kanser tedavisi yapan doktorlar (onkologlar) Kanseri tedavi etmek için radyasyon kullanan doktorlar (radyasyon onkologları) Sinir sistemi kanserlerinde uzman doktorlar (nöro-onkologlar) Beyin ve sinir sistemi üzerinde çalışan cerrahlar (beyin cerrahları) Rehabilitasyon uzmanları Neler Yapabilirsiniz? Randevu öncesi herhangi bir kısıtlama olup, olmadığından haberdar olun. Randevuya hazırlanırken, beslenmenizi kısıtlamak gibi önceden yapmanız gereken bir şey olup olmadığını öğrenin Randevuyu planladığınız nedenden alakasız görünebilecek olsa bile bütün belirtilerinizi yazın. Önemli stresler veya son yaşam değişiklikleri de dahil olmak üzere önemli kişisel bilgilerinizi yazın. Aldığınız tüm ilaçlar, vitaminler veya takviyelerin bir listesini yapın. Bir aile üyesi veya arkadaşınızı yanınıza almayı düşünün. Bazen randevu sırasında verilen tüm bilgileri hatırlamak zor olabilir. Size eşlik eden biri, unuttuğunuz bir şeyi hatırlayabilir. Doktorunuza sormak için sorular hazırlayın. Doktorunuzla geçirdiğiniz süre sınırlıdır, bu yüzden soruların bir listesini hazırlamak zamanınızı en iyi şekilde değerlendirmenize yardımcı olabilir. Beyin Tümörü için doktorunuza sormanız gereken bazı temel sorular: Ne tür bir beyin tümörüm var? Beynim tümörüm nerededir? Beyin tümörüm ne kadar büyük? Beyin tümörüm ne kadar agresif? Beyin tümörüm kanserli mi? Ek testlere ihtiyacım olacak mı? Tedavi seçeneklerim nelerdir? Herhangi bir tedavi beyin tümörümü iyileştirebilir mi? Her tedavinin yararları ve riskleri nelerdir? Benim için en iyisi olduğunu düşündüğün bir tedavi var mı? Bir uzman görmeli miyim? Hazırlayan: Ahmet Baba Kaynak: Beyin Tümörü Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Nasıl Teşhis Edilir?