Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Diş Hekimliği Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Yeşim Hamurtekin, insan vücudunun inanılmaz bir savunma sistemi olduğunu ve bu sistemi; gerekli önlemleri alıp, dengeli beslenme ve vitaminleri ihmal etmeden daha aktif ve kuvvetli hale getirmek gerektiğini ifade ederek, C ve D vitamininin önemine işaret etti. Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Diş Hekimliği Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Yeşim Hamurtekin, yazılı açıklamasında, günümüzün hastalığı Covid-19 olduğunu ancak daha sonra başka hastalıkların da yaşanmaya devam edeceğine dikkat çekti. Covid-19’a karşı korunmada sosyal mesafeye dikkat edilmesi, maske kullanılması, hijyen yanında dengeli beslenme ve vitamin alınmasının, özellikle C ve D vitamini alınmasının önemine vurgu yapan Hamurtekin, şöyle devam etti: “Vitaminler metabolizmamızda çok önemli rollere sahiptir ve kesinlikte alınmalıdır. Ancak C Vitamini, B vitamini gibi suda eriyen vitamin grupları idrarla dışarı atılabildiği için, bu grup vitaminleri alırken bir miktar daha rahat hareket edebiliriz. Fakat A, D, E, K vitaminleri yağda eriyen ve yağ dokusunda depolanan vitamin çeşitleridir. Dolayısıyla fazla alınması durumunda yarardan ziyade zararlı etkilere yol açacaktır.” Hamurtekin, D vitamininin, güneş ışınlarından gelen UVB (ultraviyole B) ve metabolizmadaki kolesterol ile deride sentezlenen bir molekül olduğunu ifade ederek, “Vücudumuzdaki D vitamininin yüzde 80’i güneş ışınlarınca vücumuzda üretilir. Geriye kalan yüzde 20’lik kısmını ise diyetimizle alırız. Hatta yapılan araştırmalara göre yazın güneş ışınlarının en dik geldiği (UVB’ce zengin) anda güneş koruyucu krem olmadan 10 dakikalık yapılan güneşlenme ile 6 aylık D vitamini deposu sağlanır” dedi. Araştırmaların, güneş ışınlarına fazla maruz kalmanın en riskli deri kanserlerinden birinin oluşumuna da yol açtığına işaret eden Hamurtekin, “Dolayısıyla ne güneşe çıkmamazlık yapılmalı, ne de güneşin altında saatlerce yatılmalı” dedi. D vitamini hakkında doğru bilinen yanlışları da sıralayan Hamurtekin, şunları kaydetti: “Güneşe çıksak bile dışarıdan D vitamini takviyesi almalıyız; kesinlilkle yanlış bildiğimiz bir bilgi. D vitamini güneş ışığında zaten vücutta sentezleniyor. Dışarıdan takviye almamız D vitamini fazlalığına yol açabilir. Ayrıca D vitaminini dışarıdan takviye olarak almamızı sadece doktor önermelidir. Komşum D vitamini takviyesi alıyor. Kendini çok iyi hissediyor. Ben de almalı mıyım? Hayır almamalısınız. Öncelikle doktora gidip kan örneği vererek D vitamini değerine baktırmalısın. Doktorun gerek görürse sana zaten reçete yazacaktır. Yaz ayı boyunca güneşlenmeli miyim? Hayır, güneşlenmemeli! Derimizin D vitamini üretmesi için ihtiyaç duyduğu UVB sadece açık tenliler için 5- 10 dakika, koyu tenliler için bu süre 15-20 dakika. Ten rengi koyulaştıkça bu süre biraz daha artırılabilir ama 30 dakikayı geçmemeli. Evimde, salonumda perdeyi açıp oturursam D vitamini üretilmiş olur mu?Hayır üretilmez, derimizin bu vitamini sentezleyebilmesi için UVB’ye ihtiyacı vardır. Cam bu ışının geçişini engeller. Güneş koruyucu krem (SPF30, SPF50) sürerek güneşlenirsem D vitamini sentezi gerçekleşir mi?Hayır gerçekleşmez. Yukarıda da belirttiğim üzere güneşin deriye direkt teması gerekiyor. Yeni doğan bebeğim var. Çocuk doktorumuz D vitamini verdi. Bunu muhakkak kullanmalı mıyım? Kesinlikle kullanılmalı. Sağlık Bakanlığının verdiği güncel bilgiye göre bebeğin 1. gününden itibaren bu vitamin verilmeli. Çünkü yeni doğan bebeklerin derilerinde D vitamini sentezi gerçekleşmez. D vitamini bebeğin kemik gelişimi, diş çıkarması, kas gelişmesi, sinir hücrelerinde iletim, bağırsaklardan mineral ve kalsiyum emilimi gibi çok önemli rollere sahiptir. Zaten doktorununuzun vermiş olduğu bütün talimatlara uyulmalıdır. 50 yaşını geçtim, takviye D vitamini almalı mıyım? Y aş ilerledikçe yani kabaca 50 yaşını geçmişsek vücudumuzda artık yapımdan ziyade yıkımlar meydana gelir. Bundan dolayı derimizdeki hücreler de yaşlanmaya başlamıştır. Yeterince D vitamini sentezi gerçekleştiremezler. D vitamininin görevlerinden biri kandan kalsiyum emilimi yapıp kemik ve diş oluşumu sağlamaktır. Dolayısıyla D vitamini olmayınca kanda da muhakkak olması gereken kalsiyum bu defa bazı hormonlarca (parat hormonu) kemikten bozdurularak sağlanır. Yani kemik erimesi başlar (osteoporoz). 50 yaş üstündeyseniz rutin check-up yaptırıp hem D vitamini hem de kalsiyum düzeylerinize aynı zamanda kemik yoğunluğunuza (kemik dansitometresi) baktırmalısınız. D vitamini takviyesini doktorunuz ihtiyaç görürse reçetelendirecektir.”