Kultur-Sanat

Unutulmayan O Günler

Geçmişe Takılıp kalınmamalı ama, birçok tarihsel değerle brlikte ders alınması gereken toplumsal gerçekleri içinde barındıran O geçmişi unutmamak da lazım.

Kıbrıs Türk siyasi tarihinin efsaneleşmiş partisi TKP'nin 1976 -1981 dönemi yönetici kadrosu; soldan sağa Hasan Kahraman, Mustafa Akıncı, Vehid Nekibzade, Erten Kasımoğlu, Ekrem Ural, Hasan Özbaflı, Ziya Rızkı..

Yıl 1978... Türkiye'de öğrenci hareketlerinin şiddete dönüştüğü yıllar... Türkiye'deki Kıbrıs Türk öğrenci yurtlarının kapatılmasını Lefkoşa Kuğulu Park'ta eylem yaparak prtesto eden öğrencilere CTP lideri Özker Özgür ile TKP Lideri Alpay Durduran destek açıklaması yapıyorlar. Soldan sağa; Hasan Erçakıca, Özker Özgür, O dönem Halkın Sesi muhabiri Erten Kasımoğlu (Elinde mikrofon olan), Alpay Durduran ve arkası dönük bayan gazeteci TAK muhabiri Perihan Aziz.

ATATÜRKÇÜ, ÇAĞDAŞ, LAİK KIBRIS TÜRK KADINI... Yıl 1944… Lefkoşa Taksim Sahasında 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı Törenleri… Atatürkçü düşünce yapısını toplum olarak hızla bünyesinde geliştirerek çağdaş bir yaşam düzenine ulaşmayı onun ilke ve devrimlerini kendine reehber edinerek bugünlere gelen Kıbrıs Türk Halkının tarihsel ve hukuki varlığının temel yapısı.. 80 yıl önceki bir 19 Mayıs töreninde spor yarışları etkinliğinde koşu yapan “Viktorya Kız Lisesi” öğrencileri ile daha iyi anlaşılmıyormu!...

1963 Mücadele Yılları ve Lider Ada da toplumlar arası çatışmaların başlamasıyla 1963 Aralık sonunda birçok köy ve bölgeden göç etmek zorunda kalarak virane yapılar, boş dükkanlar, okullar, sinemalar ve hatta ahırlarda yaşamak zorunda kalan Kıbrıs Türk halkının büyük bir kısmı göçmen durumuna düşmüştü… İşte o yıllarda, bugün lüks villa ve apartmanların yer aldığı Lefkoşa Hamitköy ve civarına kurulan Kızılay çadırlarında binlerce insanımız göçmen olarak uzun yıllar barınmak zorunda kalmıştır… Hmitköy’deki bu “Çadır Kent”i sık sık ziyaret eden Dr. Fazıl Küçük çoluk çocuk, kadın yaşlı tüm göçmenlerin sorunlarını dinler ve çözüm yolları bulmaya çalışırdı… Çözüm bulmasa bile, O’nun buralara sık sık gidip göçmenlerle sohbet etmesi göçmenlere büyük moral oluyordu… Dr. Küçük ve Dentaş yeni nesillere daha iyi anlatılmalı.

1958… Templos (Zeytinlik) Baledi yokuşunda (Köyün Girişi) sünnet geçidi… Ata binili olan çocuklar Erten Kasımoğlu, kardeşi Ergün ve amcaoğulları Mehmet… Atın önünde solda Desteban Ali ve sağda Baba Ahmet Kasımoğlu… Bu geleneklerimizi korumak gençlere anlatmak herkesin boynunun borcu olsa gerek… Eğer bu adayı vatan tutmuşsak.

“BETON YUTTU”! İyi bakın belki tanırsınız!... Burası 1950’lerin yani bizim çocukluk yıllarımızın Girne2sinden 2 kare… Nerede şimdi bu güzellikler? “Beton yuttu” desek yeri değil mi?

“BETON YUTTU”! İyi bakın belki tanırsınız!... Burası 1950’lerin yani bizim çocukluk yıllarımızın Girne2sinden 2 kare… Nerede şimdi bu güzellikler? “Beton yuttu” desek yeri değil mi?

Atatürkçü Kıbrıs Türk Gençliği 1940’lı-50’li ve 60’lı yıllar… Kıbrıs’a Atatürkçü düşüncenin filizlenip yeşerdiği yıllar… Çağdaş Atatürkçü düşüncenin ülkemizde yeni yeni yeşermeye başladığı o çocukluk ve gençlik yıllarımızda, hangimiz bu ayrıcalığı yaşamak istemedik ki! Lefkoşa Taksim Sahasında “Zeybek” ekibinde yer almak için birbirimizle adeta yarışıyorduk. (1959 Taksim Sahası) 1950’li yıların sonuna kadar, milli günle ve özellikle 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı kutlamaları Lefkoşa’da Lisede daha sonra Bayraktar Orta Okulu olarak faaliyet gösteren bugünkü Turizm Bakanlığı binası avlusunda yapılıyordu… Etkinlikler daha sonra Taksim Sahasına alındı. O günler asla unutulmamalı.

Atatürkçü Kıbrıs Türk Gençliği 1940’lı-50’li ve 60’lı yıllar… Kıbrıs’a Atatürkçü düşüncenin filizlenip yeşerdiği yıllar… Çağdaş Atatürkçü düşüncenin ülkemizde yeni yeni yeşermeye başladığı o çocukluk ve gençlik yıllarımızda, hangimiz bu ayrıcalığı yaşamak istemedik ki! Lefkoşa Taksim Sahasında “Zeybek” ekibinde yer almak için birbirimizle adeta yarışıyorduk. (1959 Taksim Sahası) 1950’li yıların sonuna kadar, milli günle ve özellikle 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı kutlamaları Lefkoşa’da Lisede daha sonra Bayraktar Orta Okulu olarak faaliyet gösteren bugünkü Turizm Bakanlığı binası avlusunda yapılıyordu… Etkinlikler daha sonra Taksim Sahasına alındı. O günler asla unutulmamalı.

Yıl 1991... Ayaküstü bir röportaj. Denktaş’a sordum; Güney’de hiç mal mülk bırakmamış insanlara, evler, bahçeler, bağlar, araziler veriliyor bu haksızlık değil mi? Yanıt: Hayır değil. Soruyorum: Niçin? Yanıt: Bu insanlar 11 yıl baskı altında yaşayarak bu adayı terk etmemek için binbir zorluğa katlanarak direndiler. İşte bu bile onlara bu hakkı kazandırır!... Büyük Düşünen, büyük devlet adamlığı denen şey işte bu olsa gerek. Liderlerimizi unutmamalıyız.

1980’li yılların başına kadar at arabaları adamızda rağbet gören yük taşıma araçlarıydı... 50 - 60 yaş üstü olup da o günleri hatırlayanlar, Lefkoşa sokaklarının at dışkısıyla dolup taştığını iyi bilirler... Lefkoşa Sarayönü, Girne Kapısı ve Bandabulyanın yanlarında bu at arabalarının “Park veya bekleme alanları” bile vardı... Hey gidi günler... Bu alanda emek verenleri saygıyla anarak unutmamalıyız.

1980’li yılların başına kadar at arabaları adamızda rağbet gören yük taşıma araçlarıydı... 50 - 60 yaş üstü olup da o günleri hatırlayanlar, Lefkoşa sokaklarının at dışkısıyla dolup taştığını iyi bilirler... Lefkoşa Sarayönü, Girne Kapısı ve Bandabulyanın yanlarında bu at arabalarının “Park veya bekleme alanları” bile vardı... Hey gidi günler... Bu alanda emek verenleri saygıyla anarak unutmamalıyız.

Kuzey Kıbrıs’ta Devlet Olarak Örgütlenişin İlk Adımları 1974 sonrası Kuzey Kıbrıs’ta devlet olarak örgütlenişin ilk adımları... 13 Şubat 1975’te ilan edilen Kıbrıs Türk Federe Devleti Kurucu Meclis için belirlenen kurucu meclis Millet Vekilleri, dönemin o yıllarda Barkleice Bank olan binanın üst katındaki küçük bir salonda ilk toplantılarını gerçekleştiriyor... Resimdeki bazı isimler Özker Özgür, Ekrem Ural, Naci Talat, Turgut Avşaroğlu, Necat Konuk, Ziya Rızkı, Mustafa Akıncı, Alpay Durduran, Fatma Sezer, Orhan Kahya, Ahmet Yusuf Atamsoy, Özel Tahsin, Necati Taşkın, Dr. Kaya Bekiroğlu, Osman Örek, Erol Kazım ve diğerleri. (1975)

1959... Başkent Lefkoşa’da Baf Kapısı’ndan başlayıp Girne Kapısı’nda sona eren kentin en uzun sokaklarından biri: Tanzimat Sokağı (Baf Kapısı noktası)

Grevli Günler!.. Yıl 1978… 40 yıl önce… Ekmeğin aslanın ağzında olduğu yıllar… Kuzey Kıbrıs’ta narenciye bahçelerinin dağıtım ve ürünlerin pazarlanamaması sorunlarının da ciddi boyutlarda toplumsal gerginliklere yol açtığı ve bu alanda çalışan tarım işçilerinin ard arda uyguladıkları grevli günler!... Dönemin Tarım-Sen Başkanı İbrahim Koreli Zodya’da (Bostancı) bulunan ZAKAF Narenciye Paketleme Tesisi önünde yol ortasında grev açıklaması yapıyor… İşçiler ve ailerin de katıldığı basın toplantısını yansıtan fotoğraf soldan sağa: Halkın Sesi Muhabiri Erten Kasımoğlu, Tarım-Sen Başkanı İbrahim Koreli, sırtı dönük basın görevlisi TAK muhabiri Hasan Canpolat… O yıllarda başta tarım sektörü olmak üzere, Sanayi Holding, Turizm ve Kamu Sektöründe mücadele veren emekçiler unutulmamalı.

Kıbrıs Cumhuriyeti Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi Meclisi, 18 Temmuz 1970 tarihinde ilk birleşimini yaparak göreve başlamıştır. Meclis başkanlığına Nejdet Ünel seçilmiştir. 21 Nisan 1971 tarihli birleşimde alınan karar uyarınca ve yönetimdeki statü değişikliğine koşut olarak, “Geçici” sıfatı kaldırılmış ve 1 Ekim 1974 tarihine kadar yasama etkinliklerini “Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi” adı altında sürdüren Yasama Meclisi, bu tarihte almış olduğu bir kararla, 1974 Harekatı’nın yarattığı yeni koşullar ışığında yaşama etkinliklerini” Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi” olarak sürdürmeye devam etmiştir. Kürsüde solda R.Denktaş, sağda Nejdet Ünel.

İşçilerin, Birlik, Mücadele ve Dayanışma Yemini 1978 İşte O grevli günlerde ZAKAF (Bostancı) Narenciye Paketleme Tesisi işçileri Sendika Başkanı İ. Koreli ile birlik dayanışma ve mücadele yemini ediyorlar... Söz konusu grev ve eylemler Kuzey Kıbrıs gündeminde haftalarca yerini korudu.

80'li yıllarda bizim kuşak için dur - durak yoktu!... Eylemler, köy gezileri, kahvehane toplantıları, mitingler, örgütlenme çalışmaları... Bütün bunlar bizi, hak, adalet ve özgürlük için mücadele yollarında alıp götürüyordu!... Kim ne derse desin; zor, baskıcı ve olanaksızlıklala dolu o günlerde demeokrasi, hak, adalet ve eşitlik için emek verip alın teri dökenler unutulmamalı.

Lefkoşa Sarayönü 1930'lu yıllar

Kıbrıs Türk Basın Heyeti, “Anadolu Basın Kurultayı’nda... Bursa Atatürk Anıtı önünde”... 1982 Soldan sağa: Ahmet Akar, Erten Kasımoğlu, Mustafa Doğrusöz, Kemal Aşık, Ünal Ersoy, Adnan Tarıman, TC Büyük Elçiliği Basın Ataşesi Sakarya Ulusoy, Mehmet Akar, Sadi Togan... Her türlü zorluk ve olanaksızlığa karşın Kıbrıs Türk basınına hizmet verenler unutulmamalı.