Kıbrıs Türk Tabipler Birliği, hepatitin (sarılık) Kuzey Kıbrıs’ta da önemli bir sağlık sorunu olduğunu belirterek aşılamaya ve bulaşmayı önleyici tedbirlere önem verilmesini istedi. Tabipler Birliği, ülkedeki hepatit hastalarının sayısının belirlenmesi için tarama yapılması gerektiğini kaydetti. Birlik adına Koruyucu Hekimlik ve Halk Sağlığı Sorumlusu Dr. Emre Yusuf Vudalı, Dünya Hepatit Günü vesilesiyle yayımladığı mesajda, dünyada yaklaşık 325 milyon hepatit B ve/veya hepatit C hastası bulunduğunu ancak 300 milyonunun hepatit hastası olduğunun farkında olmadığını kaydetti. HER YIL 1.4 MİLYON KİŞİ BU HASTALIKTAN ÖLÜYOR Viral hepatitli hastaların tespiti ve tedavisinin, viral hepatitlerle savaşta kilit noktayı oluşturduğunu kaydeden Vudalı, “Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her yıl 2.8 milyon kişi yeni enfekte olmaktadır ve her yıl 1.4 milyon kişi bu hastalık sebebi ile ölmektedir. Bu hastalık, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir sağlık sorunudur” dedi. BULAŞMA YÖNTEMLERİ Karaciğer hastalığı olan Hepatit hastalığının bazı kişilerde halsizlik, önce gözde sonra tüm vücutta sarılık, kaşıntı, bulantı, kusma, iştah kaybı, kas eklem ağrısı, ateş, sağ üst karın bölgesinde ağrılara neden olabileceğini belirten Vudalı, şunları kaydetti: “Hepaitit virüs türleri (A,B,C,D,E) farklılık göstermekte olup, bulaşma açısından ikiye ayrılmaktadır. Hepatit A ve E mikroplu yiyeceklerden, sudan veya ağız yolu ile bulaşabilmektedir. Hepatit B, C ve D ise kan ve vücut sıvıları ile veya doğum sırasında anneden bebeğe bulaşabilmektedir. Bu nedenle kan ürünlerinin nakli, kulak delinmesi, dövme yaptırılması, diş tedavisi, manikür, pedikür veya cinsel ilişki sırasında dikkat edilmesi gerekmektedir.” Hepatit A ve E’nin 6 aydan uzun süreyle vücutta kalmayan hepatit türlerinden olduğunu, ancak hepatit B, C ve D türlerinin ise bazı kişilerde kronikleşebildiğini, vücutta 6 aydan uzun süre kalarak enfeksiyona sebep olabildiğini kaydeden Vudalı, “Kronikleşen bu türler tedavi edilmediği takdirde ise siroz (geri dönüşümsüz karaciğer yıkımı) ve karaciğer kanseri için zemin hazırlamaktadır” dedi. Vudalı, 5 Hepatit türünden ikisi olan hepatit A ve hepatit B için aşı bulunduğunu bildirerek bu hastalığı geçirmemiş herkesin aşı yaptırmasını önerdi. Koruyucu hekimliğin en etkili ve önemli basamağının aşı olduğunu kaydeden Vudalı, şu uyarlarda bulundu: “Hepatit A ve Hepatit B aşısı yapılmamış kişilere aşı yapılmalıdır. Hepatit B ve C, cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) olduğundan, bu yolla bulaşabilecek tüm hastalıklar için eğitim ve spot bilgilendirmeler yapılmalıdır. CYBH hastalıklar için tanı ve danışma merkezlerinin kurulması, ücretsiz prezervatif dağıtılması ve özellikle risk grubundaki kişilere tarama yapılması önemlidir. Ülkemizdeki gerçek hasta sayısının belirlenmesi için taramanın etkin şekilde yapılması, hastaların tespiti sonrası tedavi için doğru yönlendirilmelerinin sağlanması amaçlanmalıdır.” TAK