Kıbrıs Türk Fiziksel Aktivite Derneği Başkanı Yrd. Doç Dr. Beliz Belgen Kaygısız, düzenli fiziksel aktivitenin kronik hastalıkların önlenmesinde ve erken ölüm riskinin azaltılmasında yaralı olduğu yönünde bilimsel kanıtlar bulunduğuna işaret ederek herkesi hareketli olmaya çağırdı. Aynı zamanda Lefke Avrupa Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü öğretim üyesi de olan Kaygısız, TAK’a yaptığı açıklamada, fiziksel aktivitenin, insanların fiziksel ve ruhsal sağlıkları üzerine olumlu etkileri olduğunu ve yaşam kalitesini de doğrudan etkilediği söyledi. Kaygısız, günlük yaşam içerisinde iskelet kaslarını kullanarak yapılan, kalp ve solunum hızını artıran ve enerji harcanmasını gerektiren her hareketin “fiziksel aktivite” olarak tanımlandığını belirterek, bunların yürüme, koşma, bisiklete binme, çömelme yanında dans etme veya parkta oyun oynama gibi serbest hareketler de olabileceğini anlattı. Kıbrıs Türk Fiziksel Aktivite Derneği Başkanı Yrd. Doç Dr. Beliz Belgen Kaygısız, haftanın belirli günlerinde düzenli yapılan fiziksel aktivitenin birçok olumlu etkisi olduğunu vurguladı. “HER YIL 3,2 MİLYON İNSAN İNAKTİVİTE NEDENİYLE KAYBEDİLİYOR” Kaygısız, fiziksel aktivitenin ne olduğu konusunda şu bilgileri de verdi: “Aslında ‘fiziksel aktivite’ dünyada sağlık anlamında büyük risk olarak görülen ‘inaktivite’nin karşıtı bir kavramdır. ‘İnaktivite’ kronik hastalık riskleri açısından önde gelen 5 önemli risk faktöründen biridir. İskemik kalp hastalıklarının (kalbin koroner damarlardaki tıkanıklıklara bağlı beslenememesi durumu) yaklaşık yüzde 30’unun, diyabetin yüzde 27’sinin, meme ve kolon kanserlerinin yaklaşık yüzde 21-25’inin ana nedeninin fiziksel inaktivite olduğu tahmin edilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her yıl 3,2 milyon insan inaktivite nedeniyle kaybedilmektedir. Ayrıca fiziksel inaktivite ve kötü beslenmenin, sağlık giderlerinin artmasına neden olduğu düşünülmektedir.” Beliz Belgen Kaygısız, fiziksel aktivitenin yararları konusunda bilgi verirken, hem fiziksel hem de ruhsal sağlığa dikkat çekti. Fiziksel aktivitenin, insanların fiziksel ve ruhsal sağlıkları üzerine olumlu etkileri olduğunu ve yaşam kalitesini doğrudan etkilediğinin belirlendiğini ifade eden Kaygısız, “Birçok kronik hastalıktan hem korunmada, hem de hastalıkların tedavisinde yararlıdır ve dolayısıyla sağlıkla doğrusal bir ilişkisi vardır” diye konuştu. Fiziksel aktivitenin kalp ve damar hastalıkları riskini azalttığı, diyabet riskini düşürdüğü, başta kolon ve meme kanseri olmak üzere kanser riskini azalttığı, kas-iskelet sistemi sağlığının korunması ve geliştirilmesine ve sağlıklı kilonun korunmasına yardımcı olduğunun belirlendiğini kaydeden Kaygısız, bunların yanında fiziksel aktivitenin, depresyon, stres, endişe problemi gibi psikolojik etkilenimlerde de yararlar sağladığını vurguladı. Kaygısız, özellikle grup şeklinde yapılan fiziksel aktivitelerin motivasyonu, toplumsal katılımcılığı ve sosyal uyumu arttırarak sosyal yararlar da sağladığına işaret etti. FİZİKSEL AKTİVİTE DERNEĞİ’NİN AMACI FARKINDALIK YARATMAK 2017 yılında kurulan Fiziksel Aktivite Derneği’nin amaçlarıyla ilgili de bilgi veren Dernek Başkanı Yrd. Doç Dr. Beliz Belgen Kaygısız, farkındalığı artırmak ve inaktivitenin önüne geçmek için böyle bir oluşuma gittiklerini belirtti. “Teknolojik gelişmeler, kentleşme, ağır iş koşulları ve diğer bazı faktörler insan sağlığını olumsuz etkilerken, düzenli fiziksel aktivitenin kardiovasküler hastalıklar, obezite, diyabet ve kanser gibi hastalıklar sonucu meydana gelen ölüm riskini azaltması, yaşam kalitesinde ve süresinde artış sağlaması fiziksel aktivitenin önemini daha da artırmaktadır” diyen Kaygısız, şöyle devam etti: “Fiziksel aktivitenin arttırılması için bireysel ve toplumsal olarak harekete geçilmesinin gerekliliği Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 2010’da yayımladığı raporunda vurgulanmıştır. Bu raporda ülkelerin yüzde 80’inin buna yönelik politikalar belirlediği, yüzde 56'sının da belirlenen politikaları faaliyete geçirdiği bildirilmiştir. Yine DSÖ 2015 yılında fiziksel aktivitenin arttırılması için uluslararası stratejiler geliştirmek ve bu çerçevede bir protokol oluşturmayı sağlamak amacıyla bir kılavuz da yayınlamıştır. Bizler de bu amaçla yola çıkarak ülkemizde bu farkındalığı artırmak ve inaktivitenin önüne geçmek için projeler yapmayı düşündük.” Kendisinin daha çok kronik hastalıklarda fiziksel aktivitenin artırılması yönünde; diğer kurucu üye meslektaşı DAÜ öğretim üyesi Yrd. Doç Dr. Zehra Güçhan Topcu’nun ise çocuklarda fiziksel aktivitenin artırılması konusunda çalışmalar yaptığını anlatan Beliz Belgen Kaygısız, “Ortak bir fikirle ülkemizde bu konudaki farkındalığı artırmak, bu konuda projeler yaparak inaktivitenin önüne geçmek için bu tür bir örgütlenmeye gittik. Derneğimiz 2017 yılında kuruldu. Fiziksel aktivite konusunda duyarlı ve ülkemizde bu konuda farkındalığı artırmaya yönelik çalışmalar yapmak için hevesli olan sağlık alanında çalışan bir grup arkadaş ile bu yola çıktık” dedi. Kaygısız, Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’yla iş birliği halinde tüm ilkokulları kapsayan “İlkokul Çocuklarında Fiziksel Aktivite Seviyesinin Belirlenmesi” konusunda bir tarama projesi başlattıklarını da açıkladı. “Ağaç yaşken eğilir” sözünden yola çıkarak ilk projelerinde çocukları hedef kitle seçtiklerini kaydeden Beliz Belgen Kaygısız, “Geleceğin ergenleri, yetişkinleri olacağını ve dolayısı ile bu farkındalık eğitimlerine onlardan başlamanın uygun olacağını düşündük. Ayrıca, artan teknoloji kullanımıyla birlikte çocuk yaştan itibaren inaktivite riskinin arttığı ve bunun kas-iskelet sistemi problemlerine yol açabileceği birçok bilimsel çalışmada gösterilmektedir” diye konuştu. İlkokul Çocuklarında Fiziksel Aktivite Seviyesinin Belirlenmesi tarama projesiyle ilk basamakta ilkokul çocuklarının fiziksel aktivite seviyesini belirlemelerinin ardından ikinci hedef olarak da ihtiyaca göre eğitim vereceklerini açıklayan Kaygısız, mayıs sonuna kadar taramaları tamamlayıp yaz tatilinin ardından eğitimlere başlamayı hedeflediklerini söyledi. Kaygısız, projenin tarama aşamasında Doğu Akdeniz Üniversitesi, Girne Üniversitesi ve birçok gönüllü fizyoterapistin destek verdiğini de ekledi. TAK MAYIS BAŞINDA MAĞUSA’DA ETKİNLİK Kıbrıs Türk Fiziksel Aktivite Derneği Başkanı Yrd. Doç Dr. Beliz Belgen Kaygısız, Asbaşkan Yrd. Doç. Dr. Zehra Güçhan Topcu önderliğinde Mayıs ayının ilk haftasında Mağusa Özel Eğitim Merkezi ile Long Beach’te bir fiziksel aktivite farkındalık eğitimi planladıklarını da belirtti.