ANKARA ŞEHİR HASTANESİ FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON HASTANESİ'NDEN PROF. DR. HATİCE BODUR: "KOVİD-19'U ASEMPTOMATİK (BELİRTİSİZ) GEÇİREN VE HATTA ÇOCUK YAŞ GRUBU HASTALARDA BİLE POST KOVİD SEMPTOMLARIYLA KARŞILAŞILABİLECEĞİNİ GÖSTEREN ÇALIŞMALAR VAR" "KOVİD-19 NORMAL SEYRİNDE GENELLİKLE İKİ, ÜÇ HAFTA İÇERİSİNDE GEÇİYOR. FAKAT ŞİKÂYETLERİ BİRKAÇ AYA UZAYAN KİŞİLERE, HASTANELERLE İLETİŞİME GEÇİP BİLGİ ALMALARINI ÖNERİYORUM" "(POST KOVİD BELİRTİLERİ) NEFES DARLIĞI, GÖĞÜS AĞRISI, UYKUSUZLUK, ANKSİYETE, DEPRESYON, ÇARPINTI GİBİ BİRTAKIM PROBLEMLERİN SÜRDÜĞÜNÜ GÖRÜYORUZ" "HASTALARIN KENDİLERİNDEN ŞÜPHEYE DÜŞMELERİ, 'ACABA VESVESEM Mİ VAR KURUNTU MU YAPIYORUM' GİBİ BULGULARIN DA ORTAYA ÇIKTIĞINI GÖRMEYE BAŞLADIK" Ankara Şehir Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi'nden Prof. Dr. Hatice Bodur, Kovid-19 taşıdığı halde belirti göstermeyen (asemptomatik) kişiler ile çocuk hastalarda da Post Kovid sendromunun görülebildiğini belirterek, şikayetleri hastalık sonrası uzayan kişilerin mutlaka hastanelere başvurması gerektiğini bildirdi. Bodur, AA muhabirine, Kovid-19'u atlatan kişilerin uzun süre devam eden ve "Post Kovid" sendromu olarak adlandırılan fiziksel ve psikolojik şikayetlerinin neler olduğu ve bunların tedavi süreçleriyle ilgili bilgileri paylaştı. Kovid-19'u ağır ve ciddi geçiren kişilerin hastalık sonrası "post akut" olarak adlandırılan dönemde kaslarda zayıflık, kalp ve akciğer sorunları ile karşı karşıya kalabildiğini, farklı organların da hastalıktan etkilenebildiğini, hastaların bir kısmının "inme" geçirebildiğini anlatan Bodur, bu durumdaki ağır hastaların rehabilitasyonlarının kişiye özgü tedavi planlarıyla yürütüldüğünü söyledi. Hastalık sonrası kişilerin aynı zamanda yutma-konuşma zorluğu, uzun süre hastaneden yatmaktan kaynaklı anksiyete problemi de yaşayabildiğini aktaran Bodur, psikolojik desteğin de içerisinde olduğu tedaviler ile hastaların büyük bölümünde önemli düzelmeler sağlandığını vurguladı. "YÜZDE 80'İNİN OKSİJEN İHTİYACI DEVAM EDİYORDU, YÜZDE 50'Sİ YATAĞA BAĞIMLIYDI" Prof. Dr. Bodur, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesinde Kovid-19 sonrası tedavi alan 85 hastanın durumuna ilişkin bir çalışma yürütüldüğünü ve bunun uluslararası hakemli bilimsel dergide yayımlandığını dile getirdi. "Bize başvuran hastalarla yürüttüğümüz çalışmada, hastaların yüzde 85'e yakını erkeklerden oluşuyordu. Bize başvurduklarında yüzde 80'inin oksijen ihtiyacı devam ediyordu, yüzde 55'i ise yatağa bağımlıydı." diyen Bodur, bir aydan fazla tedavi gören bu hastaların yüzde 2'si hariç tamamının 4-6 hafta gibi bir sürede rehabilitasyonla iyileştirildiğini kaydetti. Bodur, bu çalışmanın Kovid-19 sonrası rehabilitasyonun ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösterdiğini vurguladı. NEFES DARLIĞI, UYKUSUZLUK, ÇARPINTI GİBİ BELİRTİLERLE KENDİNİ GÖSTERİYOR Post Kovid sendromunun sadece ağır değil hastalığı orta ve hafif geçirenlerde de görülebildiğini vurgulayan Bodur, "Nefes darlığı, yaygın vücut, göğüs ağrısı, uykusuzluk, anksiyete, depresyon, çarpıntı gibi birtakım problemlerin sürdüğünü görüyoruz. Hastaların kendilerinden şüpheye düşmeleri, 'acaba vesvesem mi var kuruntu mu yapıyorum' gibi bulguların da ortaya çıktığını görmeye başladık." ifadesini kullandı. Kovid-19 sonrası uzun süre geçmeyen etkilerin yıllara uzayabileceğine, bu konuda farklı görüşler bulunduğuna ve durumun zaman içerisinde anlaşılabileceğine işaret eden Bodur, bu durumların üstesinden gelmenin tıbbi tedavi ve rehabilitasyonla mümkün olduğunu vurguladı. "ŞİKÂYETLERİ UZAYAN KİŞİLER HASTANELERDEN BİLGİ ALMALI" Prof. Dr. Hatice Bodur, inflamatuar romatizmal hastalıkları bulunan ve Kovid-19 geçiren kişilerin kronik hastalıklarıyla ilgili şikâyetlerinde artış gözlemlediklerini de dile getirdi. Post Kovid olarak değerlendirilen hastaların bireysel özelliklerine göre egzersiz programlarının oluşturulduğunu, onları eski yaşam kalitelerine döndürmeyi hedeflediklerini söyleyen Bodur, Kovid-19'u evde, hafif geçiren hastalar için de şu uyarılarda bulundu: "Kovid-19'u asemptomatik geçiren ve hatta çocuk yaş grubu hastalarda bile Post Kovid semptomlarıyla karşılaşılabileceğini gösteren çalışmalar var. Kovid-19 normal seyrinde genellikle iki, üç hafta içerisinde geçiyor. Fakat şikâyetleri birkaç aya uzayan kişilere, hastanelerle iletişime geçip bilgi almalarını öneriyorum. Farkındalık çok önemli. 'Bu hastalık hiç geçmeyecek mi' psikolojisine girmesinler, sağlık çalışanlarıyla, bizlerle iletişime geçsinler."