Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Yüksek Öğrenim ve Dış İlişkiler Dairesi Müdürü Ziya Öztürkler, KKTC’deki liselerden mezun gençlerin üniversiteleşme oranının yıllar geçtikçe arttığını, ayrıca içe kapalı öğretim modeline doğru gidildiğini kaydetti. 2013’te %72 olan üniversiteleşme oranının 2018’de %75 olduğunu kaydeden Öztürkler, 2013’te üniversiteye devam eden KKTC vatandaşlarının %64’ü ülkedeki üniversitelere giderken; 2018’de bu oranın 79’a yükseldiğini ifade etti. Türkiye’deki üniversitelerde eğitim gören KKTC’li öğrencilerin sayısında düşüş olduğunu da dile getiren Öztürkler, KKTC’deki üniversite ve fakülte sayılarının artması, olanakların çoğalması, bazı ailelerin çocuklarını yurt dışına göndermekte rahat olmamaları, maddi sıkıntılar nedeniyle öğrencilerin daha çok KKTC’deki üniversiteleri tercih ettiğini de söyledi. “TAMAMEN İÇE DÖNÜK ÖĞRENİM MODELİ DOĞRU BİR YAKLAŞIM DEĞİL” Eğitim kalitesi ve donanımları açısından gençlerin KKTC üniversitelerinde eğitim almasında bir sakınca görmemekle birlikte Öztürkler, “tamamen içe dönük bir öğrenim modelinin doğru bir yaklaşım olmadığını” kaydetti. Türk Ajansı Kıbrıs (TAK) muhabirine konuya ilişkin bilgiler veren Ziya Öztürkler, farklı ülke kültürleri ve eğitim kalitesiyle yetişip orda kazandıkları donanımları buraya dönerek yansıtacak gençlere de ihtiyaçları olduğunu vurguladı. 2015-2016 öğretim yılında liseden mezun gençlerin yüzde 69,5’inin yüksek öğrenim gördüğünü, 2016-2017 yılında oranın 74.5’e, geçen öğretim yılında (2017-2018) yılında ise rakamın %75.2’ye ulaştığını ifade eden Öztürkler, bunun çok sağlıklı bir yapı olmadığını kaydetti. Bu orandaki üniversiteleşme oranının sağlıklı büyümenin işareti olmadığını belirten Öztürkler, dünyadaki gelişmiş ülkelere bakınca üniversiteleşme oranlarının yüzde 50 civarında olduğunun görüldüğünü ifade etti. “HERKES ÜNİVERSİTE OKUYACAK’ ZİHNİYETİNDEN KURTULMAK LAZIM” “Herkes üniversite okuyacak” zihniyetinden bir an önce kurtulmak gerektiğini kaydeden Öztürkler, bu zihniyetten dolayı ülkede ihtiyaç duyulan teknik elemanların yetiştirilemediğini dile getirdi. Liseden mezun olan gençlerin büyük bir kısmının KKTC’de okumayı tercih ettiğini ifade eden Öztürkler, liselerden mezun gençlerin KKTC’deki üniversitelerde okuması için üniversitelerin belirlediği giriş sınavlarında başarılı olması gerektiğini kaydetti. Öğrencilerin bir kısmının ise Türkiye Cumhuriyeti’ndeki üniversiteleri tercih ettiğini ifade eden Öztürkler, Türkiye’deki üniversitelere 3 şekilde öğrenci gönderildiğini anlattı. “TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERE 3 ŞEKİLDE ÖĞRENCİ GÖNDERİLİYOR” Türkiye Cumhuriyeti burslarıyla Türkiye’deki üniversitelere giden öğrencilerin birinci kategoriyi oluşturduğunu kaydeden Öztürkler, her yıl yaklaşık 35 öğrencinin bu yolla Türkiye’deki üniversitelere yerleştiğini ifade etti. Türkiye’deki üniversitelerde okumanın ikinci yolunun YÖK’ün kurallarını belirlediği ÖSYM tarafından yapılan Yüksek Öğrenim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçlarıyla üniversitelere kayıt yaptırmak olduğunu belirten Öztürkler, her yıl 1100’e yakın öğrencinin bu sınava girmek için baş vuruda bulunduğunu ve 350 civarındaki öğrencinin bu sınav neticesinde Türkiye’deki okullara yerleştiğini belirtti. Üçüncü yolun ise YÖK’ün 2010 yılından bu yana KKTC’li öğrencilere tanıdığı yabancı uyruklu kontenjanıyla Türkiye’deki üniversitelere yerleşmek olduğunu kaydeden Öztürkler, yabancı uyruklu kontenjanından yararlanabilmek için KKTC vatandaşı olmak ve A Level sonuçlarına sahip olmak gerektiğini belirtti. “A LEVEL İLE GİRENLER ÖĞRENİM HARCI ÖDÜYOR” Mevzuat gereği ÖSYM yoluyla Türkiye’deki üniversitelere giden çocukların üniversiteye yerleşirken herhangi bir öğrenim harcı ödemediğini dile getiren Öztürkler, A Level sınavı sonuçlarına göre kabul gören öğrencilerin yabancı uyruklu kontenjanından yararlanıp yerleşim aldıkları için üniversitenin belirlediği bölüme göre farklılık gösteren öğrenim harcını ödemesi gerektiğini kaydetti. Bu harç miktarının her yıl bölümlere göre belirlendiğini ancak üniversitenin bunu belirlerken tam bağımsız olmadığını söyleyen Öztürkler, bazı kısıtlayıcı maddeler olduğunu ve miktarın 10 iken 40 olamayacağını anlattı. Öztürkler, bu rakamların üniversitelerin yabancı uyruklu öğrenci harçları bölümünde ifade edildiğini söyledi. A Level sonuçlarına göre Türkiye’deki üniversitelere gidilmesi ile ilgili sistemin sıkıntılarının başlarda daha belirgin olduğunu kaydeden Öztürkler, uygulamanın başladığı zamandan bu yana Türkiye’deki üniversitelere sistemi anlatmak gerektiğini, yıllar içinde üniversitelere sistem hakkında detaylı bilgiler verildiğini ve şu anda Türkiye’de bu sistemin daha net şekilde kavrandığını ifade etti. “A LEVEL AÇIKLANMA TARİHLERİ İLE BAŞVURU TARİHLERİ ÖRTÜŞMÜYOR” Bu anlamdaki en büyük sıkıntının çocukların A level sonuçlarının açıklanma tarihleriyle Türkiye üniversitelerine başvuru tarihlerinin örtüşmemesinden kaynaklandığını anlatan Öztürkler, Temmuz ayına kadar başvuru yapılması gerekirken, A level sonuçlarının Ağustos’un 2. haftası açıklandığını belirtti ve bunun iyi yetişen çocukların yerleşmesinde sıkıntı yaratabildiğini kaydetti. Bunları aşmak için Türkiye’deki bazı üniversitelerin beklenen sonuçlara göre şartlı kabul verdiğini söyleyen Öztürkler, ya da Bakanlığın girişimiyle KKTC vatandaşlarına Ağustos ayında yerleşimlerinin tamamlanacağı kontenjanlar verildiğini kaydetti. Şu an bazı üniversitelere kontenjan talepleriyle resmi taleplerin yapıldığını bazılarıyla da temasların sürdüğüne işaret eden Öztürkler, A level ile alınan kontenjanların Mayıs ayında öğrencilerin bilgisine getirileceğini kaydetti. Öztürkler A level sonuçlarına göre her yıl yaklaşık 30 öğrencinin Türkiye’deki üniversitelere yerleştiği bilgisini de verdi. ÖSYM KONTENJANLARI DA MAYIS’TA AÇIKLANACAK ÖSYM yoluyla Türkiye’deki okullara yerleşecek olan öğrenciler için Büyükelçilik aracılığıyla YÖK’ten talepler yapıldığını söyleyen Öztürkler ön lisans, lisans, özel yetenek, master, doktora alanında KKTC’ye verilen kontenjanların da yine Mayıs ayında açıklanacağını söyledi. Türkiye’deki üniversitelere yabancı uyruklu kontenjanı kullanılarak yerleşmek isteyen öğrencilerin mevzuat gereği A Level sınav sonuçları elde etme zorunluluğu olduğunu vurgulayan Öztürkler, bakanlığın ailelerle yaptıkları toplantılarda son zamanlarda bazı öğrencilerin yanlış yönlendirildiğine kanaat getirdiklerini söyledi. Öztürkler, sadece SAT veya farklı uluslararası sınav sonuçlarıyla da Türkiye’deki üniversitelere yabancı uyruklu olarak yerleşilebileceğinin de zaman zaman ifade edildiğini ancak bunun doğru bir yaklaşım olmadığını kaydetti. Öztürkler, SAT sonuçları ile bazı diğer uluslararası belge veya sınav sonuçların da A level sınavlarının yanında öğrencilerin yerleşmesine fayda sağladığını da kaydetti. “GEÇEN YIL 175 ÖĞRENCİ 3. ÜLKELERDEKİ ÜNİVERSİTELERE YERLEŞTİRİLDİ” Bunun dışında her yıl yaklaşık 180 öğrencinin de KKTC ve TC dışındaki ülkelerde öğrenimine devam ettiğini dile getiren Öztürkler, 2017-2018 yılında liselerden mezun olan öğrenciler arasından ABD’de 1, Almanya ‘da 6, Azerbaycan’da 2, Fransa’da 1, Güney Kıbrıs’ta 2, Hollanda 6, İngiltere 143, İskoçya 1, İspanya 1, İsviçre 1, İtalya 3, Rusya 3, Romanya 5 ve Yunanistan’da 1 olmak üzere 175 kişinin 3. ülkelerdeki üniversitelere yerleştirildiğini ifade etti. “2 BİN 887 MEZUNUN 2 BİN 172’Sİ ÜNİVERSİTEDE OKUMAYI TERCİH ETTİ” 2017-2018 yılında liselerden toplam 2 bin 887 öğrencinin mezun olduğu bilgisini veren Öztürkler, bunların 2 bin 172’sinin üniversite okumayı tercih ettiğini, 230’unun ÖSYM yoluyla Türkiye, 22’sinin A Level sonuçları ve 25’inin de TC Burslarıyla Türkiye’deki üniversitelere yerleştirildiğini kaydetti. Öztürkler 3. ülkelerdekilere 175, KKTC üniversitelerine ise bin 720 öğrencinin yerleştirildiğini söyledi. Yüksek Öğrenim ve Dış İlişkiler Dairesi Müdürü Ziya Öztürkler, 5 yıl önce 2013-2014 öğretim yılına bakınca liselerden 2500 öğrencinin mezun olduğunu, bunların 469’unun ÖSYM, 25’inin A level sonuçlarıyla, 30’unun TC Burslarıyla Türkiye’deki ve 126’sının da 3. ülkelerdeki üniversitelerde eğitimine devam ettiğinin görüldüğünü ifade etti. Öztürkler KKTC üniversitelerine ise bin 150 öğrencinin yerleştiğinin ve bu oranın arttığının görülebileceğini kaydetti. Öztürkler, 2013’te %72 olan üniversiteleşme oranının 2018’de %75 olduğunu; 2013’te KKTC üniversitelerinde öğrenim gören öğrencilerin tüm üniversitelerde öğrenim görenlerin %64’ünü oluştururken; 2018’de bu oranın % 79 olduğunu da ifade etti. “TC’DEKİ ÜNİVERSİTELERE YERLEŞME ORANINDA DÜŞÜŞ…” Öztürkler 2013’te Türkiye’deki üniversitelerine yerleşme oranı %29 iken 2018’de bunun düştüğünü ve % 13 olduğunu da dile getirdi. TC BURSLARI… TC burslarının her yıl Şubat aylarında TC Yurtdışı Türkler ve Akraba topluluklar başkanlığının verdiği burslar olduğunu anlatan Öztürkler bunları sadece maddi kaynak olarak düşünmemek gerektiğini, burs kapsamında öğrencinin üniversiteye yerleştirilmesinin de bulunduğunu kaydetti. Şubat ayında son sınıf öğrencilerinin burs için 9, 10, 11. Sınıf derecesi ve 12. sınıf birinci dönem not transkriptiyle başvuru yaptığını dile getiren Öztürkler, bunun bir online başvuru olduğunu, başvuru esnasında tercihlerin “Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı” web sayfasına girilerek yapıldığını anlattı. BAKANLIK TARAFINDAN VERİLEN BAŞARI BURSLARI Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı tarafından dağıtılan burslarla ilgili kısa bilgi de aktaran Öztürkler, eskiden sadece ÖSYM puan türünde ilk 5’e giren öğrencilere başarı bursu verildiğini, geçen yıl yapılan tüzük değişikliğiyle artık A level sonuçlarına sahip en başarılı 10 öğrenciye de başarı bursu sağlandığını söyledi. Öztürkler 3. ülkelerde okuyan ve akademik başarısı yüksek olan gençlere de aile gelir hesaplamasına bakılmaksızın burs verildiğini de anlattı ve “Devlet ihtiyaçlı aileleri desteklemek yanında başarılı gençleri de destekleme yoluna gitti” diye konuştu. Öztürkler, A level neticelerinin bakanlığa sunulduğunu ve bir üniversiteye yerleşecekler arasından en başarılı olanların bu bursu almaya hak kazandığını da kaydetti. MADDİ DESTEK BURSLARI…3. ÜLKELERDE OKUYANLARA DA VERİLEBİLİYOR A level sonuçlarına göre üniversitelere yerleşen ve aile geliri asgari ücretin 3.2 katını geçmeyen öğrencilere de belirlenen kriterlere uyduğu takdirde maddi destek bursu verildiğini anlatan Öztürkler, 3. ülkelerde okuyan gençlere de maddi destek bursu ya da başarı bursu verilebildiğini ifade etti. ÖN LİSANS ÖĞRENCİLERİNE ŞARTSIZ BURS… ÖSYM ile üniversitelere giren gençlere de kriterlere uyduğu takdirde ya başarı bursu ya da maddi destek bursu verildiğini anlatan Öztürkler, hiçbir kritere bakılmaksızın karşılıksız verilen tek bursun ön lisans öğrencilerine yönelik olduğunu ve bunun ülkenin teknik eleman açığını kapatmak maksadıyla öğrencileri teşvik amacı taşıdığını söyledi. MASTER VE DOKTORADA İHTİYAÇ ALANI LİSTESİ… Master ve doktorada ihtiyaç alanlarını belirlemek üzere burs tüzüğünde değişiklik yapıldığını kaydeden Ziya Öztürkler, ülkedeki ihtiyaç alanlarını belirleme hususunda yapılan çalışmanın sonuna gelindiğini Mayıs ayında listenin yayınlanacağını kaydetti. KKTC’de bunun bir ilk olduğunu ifade eden Öztürkler, DPÖ ve toplumun diğer bir çok kesiminden görüşler alınarak iyi bir analiz çalışması yapıldığını söyledi. “BAKANLIK BİLGİ DESTEĞİNE HER ZAMAN HAZIR”… Öztürkler, Bakanlığın üniversiteye yerleşme konusunda bilgi eksikliği yaşayan ve bu hususlarda bilgiye ihtiyacı olan gençlere gerekli desteği vermeye her zaman hazır olduğunu da kaydetti. Bu gençlerin Yüksek Öğrenim ve Dış İlişkiler Dairesi’nden bilgi alabileceğini ifade eden Öztürkler baş vuruları konusunda da Bakanlık’taki personelden destek talebinde bulunabileceklerini de kaydetti. Özütürkler, Bakanlığın Nisan ve Mayıs aylarında okullarda bilgi toplantıları düzenleyerek gençlere bilgiler vereceğini; sorularını yanıtlayacağını da söyledi. TAK