Hint kültüründe ana baharat olan zerdeçal (Curcuma longa), birçok kişi tarafından gezegende hastalıklarla savaşan en güçlü bitki olarak kabul edilir. Zerdeçal faydaları inanılmaz derecede geniş ve çok kapsamlı bir şekilde araştırılmıştır; Şu anda, zerdeçal faydaları ile ilgili, özellikle en iyi şifa bileşiklerinden biri olan curcumin’i kanıtlayan 10.000’den fazla makale bulunmaktadır. Zerdeçal, tüm bilim dallarında en sık belirtilen şifalı bitkilerden biri olarak listenin en üstüne yerleşmiştir. Sağlık yararları açısından diğer en bilindik otlar, sarımsak, tarçın, ginseng, zencefil ve deve dikenidir. Zerdeçal Nedir? Zerdeçal, Hindistan ve diğer Güneydoğu Asya ülkelerinde yetişen, Curcuma longa adı ile bilinen bir bitkidir. Curcuma longa bitkisinin kurutulmuş kökü, öğütülerek zerdeçal elde edilir. Zerdeçalda çeşitli kimyasal bileşikler bulunur. Zerdeçaldaki aktif madde curcumindir. Curcumin, zerdeçalın Mayo Clinic tarafından “temel beslenmenin ötesinde sağlık üzerinde potansiyel olarak olumlu bir etkiye sahip olan gıdalar” olarak tanımlanan “işlevsel gıda” listesindedir. İyi araştırılmış olmasından ziyade, inanılmaz derecede güçlü ve tarihsel olarak önemli bir bitkidir, aynı zamanda son derece güvenlidir. Zerdeçalın bilinen çok az yan etkisi vardır, yan etkileri nadir ve genellikle hafiftir. (1, 2, 3) Çoğu medikal ilaç hakkında bunu söyleyemeyiz… Zerdeçal Faydaları Kan Pıhtılarını Önleyebilir veya Yavaşlatabilir Depresyon Belirtilerini Azaltır Enflamasyon ile Savaşır Cilt Sağlığını Düzeltir Artrit İlaçlarından Daha Faydalı Olabilir Belirli Kanserleri Tedavi Edebilir veya Önleyebilir Diyabet Kontrolüne Yardımcı Olabilir Obezite ile Mücadele Eder Enflamatuar Bağırsak Hastalıklarının Yönetimini Destekler Kolesterolü Düzenler Doğal Ağrı Rahatlatıcı Olarak Çalışır Detoksifikasyona Yardımcı Olur Zerdeçal Kan Pıhtılarını Önleyebilir veya Yavaşlatabilir Birçok insan için, kan pıhtılarının oluşumu büyük bir endişe kaynağıdır. Kan pıhtısı nasıl gelişir(trombüs olarak da bilinir)? Kan pıhtıları, trombositlerin bir alanda yoğunlaştığı ve nihayetinde pıhtılaştığı “trombosit agregasyonu” adı verilen bir süreçle oluşur. Hem laboratuar hem de hayvan çalışmalarında, zerdeçaldan elde edilen curcumin kullanımı trombosit agregasyon örneklerini büyük ölçüde azaltmış ve potansiyel olarak pıhtı oluşma riskini azaltmıştır. (4, 5, 6) Curcumin eicosanoid biyosentez olarak bilinen bir madde süreci değiştirir. Eikosanoidler, vücutta doğal inflamasyon sürecine katılan dört farklı molekülden oluşur. Curcuminin anti-pıhtılaşma özelliklerine sahip olmasının nedenlerinden biri, dört eikozanoidden biri olan tromboksanların biyosentezini bulundurmasıdır. (7) Bu aynı mekanizma zerdeçalın bir anti-enflamatuar madde olmasının da bir nedenidir. 1986’da yapılan bir laboratuvar ve hayvan çalışmasının bir kombinasyonunda, curcuminin “vasküler tromboza eğilimli ve antiartritik tedavi gerektiren” insanlar için tercih edilebilir bir tedavi yöntemi olabileceğini öne sürmektedir (8). Ancak, bu sonuç için yeteri kadar insan denemeleri bulunmamaktadır. Zerdeçal Depresyon Belirtilerini Azaltır İnsanlar üzerinde az sayıda çalışma yapılmış olmasına rağmen, yapılan araştırma çalışmalarında, zerdeçalın yararları arasında, laboratuar hayvanlarında depresyon belirtilerini azalmasında etkili olduğu kanıtlamıştır. (9, 10, 11, 12) Bu sonuçlar, beyinde türetilen nörotrofik faktör aracılığıyla, curcuminin nörotransmitter fonksiyonunu etkilemesine bağlı gibi görünmektedir. (13) Bu sorunu gidermek için, Phytotherapy Research dergisi 2014 yılında inanılmaz, yenilikçi bir çalışmanın sonuçlarını yayınladı. Çalışma, major depresif bozukluk (MDB) tanısı konulan 60 gönüllü hasta ile yapıldı. Grup Fluoksetin (PROZAC®), curcumin ve bunların kombinasyonu verilmek üzere üçe bölündü. (14) Sadece tüm hastaların curcumini iyi tolere ettiği değil, aynı zamanda curcuminin depresyonun yönetilmesinde altı hafta boyunca fluoksetin ile eşit derecede etkili olduğu keşfedildi. Fluoksetinin curcumin ile bir araya getirilmesi biraz daha yüksek bir gelişme ile sonuçlandı, ancak istatistiksel olarak etkili olduğu kabul edilmedi. Yazarlara göre, “Bu çalışma, hafif depresyonlu hastalarda tedavi için etkili ve güvenli bir terapi olarak kullanılabilir. Bu son denemeden sonra iki çalışma daha yapılmıştır. Zerdeçalın majör bileşiği olan curcumin’in depresyon hastalarında etkisi gözlemlenmiştir. İlkinde 56 kişi (erkek ve kadın), ikincisi de 108 erkek katılımcı yer almıştır. Her iki çalışmada da plasebo(farmakolojik olarak etkisiz bir ilacın telkine dayalı bir etki ortaya çıkarma hali) kullandı ancak herhangi bir antidepresan ile curcumin karşılaştırılmadı ve her iki çalışmada da curcuminin depresyon semptomlarını plasebodan daha etkili bir şekilde azalttığı bulundu. (15, 16) Piyasadaki antidepresanlar, plasebo etkisini kaldırdığınızda, şu anda sadece yüzde 10-20’lik bir etki sağlıyor, bu sonuçlara bakılınca curcuminin etkileri oldukça anlamlı ! (17) Zerdeçal Enflamasyon ile Savaşır Tartışmalı olsada, curcuminin en güçlü yönünün inflamasyonu kontrol etme kabiliyeti olduğu bilinir. Journal Oncogene, çeşitli anti-enflamatuar bileşikleri değerlendiren bir çalışmanın sonuçlarını yayınladı ve en yaygın NSAID’lerden (non-steroidal anti-enflamatuar ilaçlar) iki tanesi olan Aspirin ve İbuprofen’in, en etkili anti-enflamatuar ilaçlar arasında yer aldığını keşfetti. (18) Bu çalışma yürütüldükten sonra dünyadaki herkese ulaşmalıydı, çünkü iltihap çoğu hastalığın kökeninde yer alır. Günümüzde giderek yaygın görülen hastalıklar – kanser, ülseratif kolit, artrit, yüksek kolesterol ve kronik ağrı gibi – iltihaplanma ile ilişkilidir. Curcuminin anti-enflamatuar etkileri Alzheimer hastalığı için olası bir tedavi olarak test edilmiştir. Alzheimer Topluluğuna göre, zerdeçalın Alzheimer hastaları üzerindeki etkilerine dair kanıtlar yetersizdir; zerdeçalın hastalığı önleyebileceği veya tedavi edebileceği kesin değildir. (19) Curcumin ve Alzheimer’in ilişkisini araştıran birkaç hayvan denemesi yapıldı. Farelerde, curcuminin kronik inflamasyonla ilgili bu nörolojik hastalığın ilerlemesinin temel bir özelliği olan “mevcut amiloid patolojisini ve ilişkili nörotoksisiteyi tersine çevirdiği” görülmektedir. (20, 21, 22) Bazı insan çalışmaları da yapılmıştır. Hong Kong’da yapılan altı aylık bir çalışmada, curcuminin tolere edilebilir olduğunu bulundu, ancak hem plasebo(farmakolojik olarak etkisiz bir ilacın telkine dayalı bir etki ortaya çıkarma hali) hem de curcumin grubu, istatistiksel olarak anlamlı bir bilişsel işlev kaybı yaşamamıştır, bu yüzden iki grup karşılaştırılamadı. (23) Diğer çalışmalarda da benzer sonuçlar ortaya çıkmış ve araştırmacılar konu örneklerinde, sınırlı çalışma sürelerini ve test edilen numunelerde curcuminin kötü biyoyararlanımı olası neden olarak göstermekte ve hayvan çalışma sonuçlarının yansıtılmasında herhangi bir etki kaydetmemiştir. (24, 25, 26) Günümüzde, bilim adamları hala etkili bir şekilde biyoyararları (insan vücudunun onu emdiği ve metabolize ettiği) ve kan-beyin bariyerini geçen bir curcumin formülasyonunu araştırmaktadır. (27) İnsan denemelerinin spesifik özellikleri azaltmasından önce biraz zaman geçmesine rağmen, bu bulgular, zerdeçalın, bilişsel sağlığı ve genel inflamasyonu iyileştirmek için hala inanılmaz derecede ümit verici olduğunu kaydetmiştir. Zerdeçal Cilt Sağlığını Düzeltir Zerdeçalın, çoklu cilt hastalıklarının tedavisinde etkili olduğu kanıtlanmıştır anti-enflamatuar ve antioksidan özellikleri vardır. Zerdeçalın cilt faydaları arasında cildin parlaklığını arttırması, yara iyileşmesini hızlandırması, gözenekleri akne ve sivilce izlerini azaltması ve sedef hastalığını kontrol altına alması yer alır. (28, 29, 30, 31) 814 katılımcının yer aldığı kontrolsüz bir pilot çalışmada, zerdeçal macununun 3–15 gün içinde uyuz vakalarının % 97’sini tedavi edebileceği görülmüştür. (32) Işıldayen bir cilt için zerdeçal yüz maskesini deneyebilirsiniz. Zerdeçal bazı ciltlerde alerjik reaksiyona neden olabilir. Maskeyi denemeden önce kolunuzun iç kısmına bir miktar zerdeçal sürerek bir yama testi uygulayın. Ardından, zerdeçalı yüzünüze uygulamadan önce herhangi bir reaksiyon olup olmadığını kontrol etmek için 24-48 saat bekleyin. Zerdeçalı hindistan cevizi yağı ile karıştırarak macun kıvamına getirip, yüzünüze uygulayın, 20 dakika bekledikten sonra ılık suyla masaj yaparak yüzünüzden çıkartınız. Zerdeçal Artrit İlaçlarından Daha Faydalı Olabilir Curcumin, güçlü anti-enflamatuar ve ağrı azaltıcı özellikleri ile bilinir, 45 romatoid artrithastası(sızan bağırsak ve kalp hastalığı geliştirme riski taşıyan) üzerinde, zerdeçalda bulunan curcumin’in yararları ile risk taşıyan artrit ilacı diklofenak sodyum (NSAID) ile karşılaştırılan bir çalışma yapılmıştır. Çalışma bu gönüllüleri üç gruba ayırmıştır: tek başına curcumin tedavisi alanlar, tek başına diklofenak sodyum alanlar ve ikisinin bir kombinasyonunu alanlar. Çalışmanın sonuçları göz şaşırtıcıydı. Curcumin grubu genel olarak en yüksek iyileşme yüzdesini gösterdi (Hastalık Etkinlik Puanı) ve bu skorlar, diklofenak sodyum grubundaki hastalardan anlamlı derecede daha iyiydi. Daha önemlisi, curcumin tedavisinin güvenli olduğu ve herhangi bir yan etkisi olmadığı görülmüştür. Çalışma aktif romatoid artrit hastalarında, curcumin tedavisinin güvenilirliği ve üstünlüğü için ilk kanıtları sunmakta olup, romatoid artrit ve diğer artritik durumları olan hastalarda bu bulguları doğrulamak için gelecekteki büyük ölçekli çalışmaların gerekliliğini vurgulamaktadır. 2012 yılında Phytotherapy Research tarafından yayınlanan bu çalışmanın sonuçları, çeşitli farklı artrit tiplerinden muzdarip insanlar üzerinde bulunan zerdeçal gibi curcumin açısından zengin bitkilerin şaşırtıcı etkilerini değerlendirmek için daha fazla insan araştırması yapılmasına teşvik etmiştir. (33) Mevcut randomize kontrollü çalışmaların gözden geçirilmesi, kriterlere uyan sekiz çalışmanın, “bu randomize kontrollü çalışmaların, artrit tedavisinde zerdeçal ekstresinin (yaklaşık 1000 mg / günlük değer curcumin) etkinliğini destekleyen bilimsel kanıtlar sağladığını doğrulamıştır.” Denemeler çok düşük önyargı riskine sahiptir, bu da sonuçların araştırmacılar tarafından çarpıtılma ihtimalinin düşük olduğu anlamına gelir. (34) Artrit tedavi edilemese de, yüksek bir curcumin dozunun, durum için öngörülen en yaygın ilaçtan daha fazla etkili olabileceği görülmektedir. Zerdeçal Belirli Kanserleri Tedavi Edebilir veya Önleyebilir Bilim adamları, curcumin ve hastalıkların tersine çevrilmesi ile ilgili çeşitli konuları tartıştılar, kanser (çeşitli türlerde) en kapsamlı olarak araştırılan konulardan biridir. Cancer Research UK gibi küresel yetkililerin sözleriyle: (35) Kanser hücreleri üzerine yapılan bir dizi laboratuvar çalışması, curcuminin anti-kanser etkisi olduğunu göstermiştir. Kanser hücrelerini öldürebilir ve büyümelerini engelleyebilir. Meme kanseri, bağırsak kanseri, mide kanseri ve cilt kanseri hücreleri üzerinde en iyi sonuçlar alınmıştır. Baylor Scott ve White Research Institute’teki araştırmacılar tarafından yapılan bir Temmuz 2017 tarihli hayvan çalışması, curcuminin, pankreatik kanserin agresif bir formu olan pankreatik duktal adenokarsinomda (PDAC) kemo-dirençten bile kurtulabildiğini buldu. (36) Doktorlar, başlangıçta kemoterapötik ilaçlara yanıt veren ve daha sonra direnç geliştiren hastaların karşılaştığı zorluklarla karşı karşıyadır. Curcumin’in bu duyarlılığı nasıl sağladığı bilinmese de, bu hastaların kanser hücrelerini ilaçlara yeniden duyarlı hale getirdiği görülmektedir. Baylor Scott & White Research Institute’te gastrointestinal araştırma ve çeviri genomik ve onkoloji direktörü Doç Dr. Ajay Goel, çalışma yazarı şunları söylemiştir: (37) Gıda bazlı bitkiseller, bazı ilaçların yarattığı toksin etki olmaksızın, hastalarda daha sağlıklı bir gen ifadesi sağlama potansiyeline sahiptir. Zerdeçal yararları arasında, vücudun göğüs kanseri, kolon kanseri ve cilt kanseri gibi kanserleri doğal olarak tedavi etmesine yardımcı olması vardır. Ayrıca pankreas kanserihastalarında kemoterapi direncine yardımcı olabilir. Zerdeçal Diyabet Kontrolüne Yardımcı Olabilir 2009 yılında, Biyokimya ve Biyofizik Araştırma İletişimleri, Aubum Üniversitesi dışında bir laboratuar çalışması yayınladı. Bu çalışma, curcuminoidlerin glukoz seviyelerini düşürme potansiyelini araştırdı. Çalışma, zerdeçaldaki curcumin’in, AMPK (AMP ile aktive edilmiş protein enzimi) enziminin aktive edilmesinde Metformin’den (yaygın bir diyabet ilacı) 400 kat daha güçlü olduğunu keşfetmiştir. Curcumin, tetrahydrocurcumin fermantasyonu ile üretilen bir bileşiktir, bazı hücrelerde metforminden 100.000 kat daha fazla aktif AMPK’ye sahiptir ! (38) AMPK aktivasyonu, araştırmacılar tarafından tip 2 diyabet için “tedavi edici bir hedef” olarak düşünülür; bu, enzimi nasıl aktive edeceğinin anlaşılmasının, insülin direncini azaltmak ve diyabeti tersine çevirmek için daha etkili tedaviler geliştirmek için büyük bir potansiyele sahip olduğu anlamına gelir. (39) Zerdeçalın diyabet semptomlarını etkili bir şekilde azaltması ya da tersine çevirmesi, anti-enflamatuar etkisiyle ilgilidir. Çoklu meta analizler, zerdeçaldan elde edilen curcuminin, her ikisi de diyabetle ilişkili olan TNF-a ve IL-6 dahil olmak üzere, önemli ölçüde daha düşük enflamatuar belirteçlere sahip olduğu sonucunu doğrulamıştır. (40, 41) Diyabetin en sık karşılaşılan komplikasyonlarından biri, diyabetik nöropati olarak bilinen sinirlerin zarar görmesidir, bu da çeşitli biçimler alır ve vücutta kas zayıflığından körlüğe kadar ciddi semptomlara neden olabilir. Sıçanlarda yapılan bir çalışmada, curcumin takviyesi alan sıçanlarda diyabetik sinir ağrısını önemli ölçüde azalttığı (tipik olarak ayak, bacak, kol ve ellerde) bulundu. (42 ) Diyabetik nöropati ayrıca böbrek yetmezliğine de yol açabilir. Randomize, kontrollü çalışmaların bir meta-analizi, hayvanlarda, curcumin diyabetik bireylerin böbreklerini diyabetik nefropatinin hasarından koruduğunu doğrulamıştır. (43) Zerdeçal Obezite ile Mücadele Eder Journal of Biofactors dergisinde yayınlanan bir çalışmada, curcumin’in laboratuar sonuçlarına dayanarak yağ hücrelerinin proliferasyonunu (büyümesini) azaltmaya yardımcı olabileceği gösterilmiştir. Araştırmacılar, curcumindeki anti-enflamatuar özelliklerin, obezitenin enflamatuar süreçlerini baskılamakta etkili olduğunu, bu nedenle obeziteyi ve “olumsuz sağlık etkilerini” azaltmaya yardımcı olduğunu da bulmuşlardır. (44) Zerdeçal Enflamatuar Bağırsak Hastalıklarının Yönetimini Destekler Curcumin’in, ülseratif koliti (UC) yönetme kabiliyetini değerlendiren tüm çalışmaların derinlemesine bir analizi, çok iyi tasarlanmış bir denemenin, plasebo artı Mesalazin’e karşı, curcumin artı Mesalazin’i (ülseratif kolit hastalığında etkin olarak kullanılan biri ilaç) testinin bulunduğunu ortaya koymuştur. Sadece plasebo ve Mesalazin alan hastalar, çalışmanın altı ayı boyunca ülseratif kolitin nüksünü veya alevlenmesini dört kat daha fazla etkilemiştir. Bu durum, zerdeçal yararlarının bu kronik hastalığın remisyonunu(hastalık belirtilerinin yatışması) korumaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. (45) Küçük bir pilot çalışma, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı olan hastalar için curcumin takviyesinin faydasını araştırdı. Örneklem büyüklüğü çok küçük olmasına rağmen, tüm ülseratif kolit hastalarında ve beş Crohn hastasından dördünde iki ayda ilerleme kaydedilmiştir, bu da ek araştırmalara ihtiyaç olduğunu göstermektedir. (46) Ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi enflamatuar bağırsak hastalıkları olan birçok hastada kortikosteroidler (anti-inflamatuar ilaçlar) ağrı semptomlarını azaltır, ancak zamanla bağırsak zarına zarar verir, aslında durumu daha da kötüleştirir. Bu nedenle, bu ilaçlar uzun vadede kullanılamaz ve sadece remisyonu başlatmaya yöneliktir. (47) Bununla birlikte, curcumin takviyesi, yukarıdaki çalışmalarda bu yan etkilere sahip değildir ve anti-enflamatuar özellikleri nedeniyle, muhtemelen bağırsakları iyileştirmeye de yardımcı olur ve iyi bakterilerin (probiyotikler) gelişimini destekler. Zerdeçal Kolesterolü Düzenler ABD’de kalp hastalıklarının yaşanma nedenlerinden biri, insanların endişe verici bir oranda prediyabet (gizli şeker) geliştirmeleridir. Şeker hastaları ve diyabet hastaları, kan damarlarına zarar veren oksidatif stresden muzdariptirler. Arterler üzerindeki bu hasardan dolayı kolesterol, hasarlı bölgeleri onarmaya yarayacak plak oluşturmakta ve bu da yüksek seviyelerde LDL kolesterolüne yol açmaktadır. (48) Geleneksel olarak, kolesterolü yönetmek için kullanılan statin ilaçlarının (atorvastatin, marka adı Lipitor gibi), böbreklere ve karaciğere zarar verdiği ve bazı ölümcül yan etkilere neden olduğu bilinmektedir. Kolesterolü aşağıya çekiyorlar, ama hiçbir zaman asıl nedeni olan yüksek kan şekeri seviyelerinin ve iltihabın neden olduğu oksidatif stresi engellemiyorlar. Neyse ki, tıp doktorları statin ilaçlarının tehlikeli yan etkilerinin daha fazla farkına varıyor ve bunun yerine curcumin ve balık yağı gibi doğal alternatifleri reçete ediyorlar. Ar-Ge İlaçları tarafından yapılan bir çalışmada, curcuminin insanlarda yüksek kolesterol tedavisinde oksidatif stres ve enflamasyonun azaltılmasında atorvastatin ile karşılaştırılabilir olduğu bulunmuştur. (49) Bu, benzer sonuçlara ulaşan önceki hayvan araştırmalarının bir takibiydi. (50) Bununla birlikte, bir 2014 meta-analizinde, curcuminin genel olarak kan kolesterolü (birlikte veya LDL’ye karşı HDL’ye) veya trigliseritler üzerinde hiçbir etkisi olmadığı sonucuna varılmıştır. Çalışma yazarı, bu sonuçların kısa çalışma süreleri ve çalışılan curcumin formülasyonlarının zayıf biyoyararlılığından kaynaklanabileceğini belirtmiştir. (51) Zerdeçal Doğal Ağrı Rahatlatıcı Olarak Çalışır Bilimsel topluluklarda yaygın olarak kabul edilen curcumin özelliklerinden biri, ağrıyı hafifletme yeteneğidir. 2014 yılının başında, Avrupa Farmakoloji Dergisi, diyabetik sıçanlarda curcuminin doğal olarak opioid sistemini aktive ettiğini keşfeden araştırmalar yayınladı. Tipik olarak ilaçlar tarafından manipüle edilen bu doğal süreç, vücudun doğal ağrı giderici yanıtı olarak hizmet eder. (42) Yine de zerdeçalın tek faydası diyabet ağrılarını hafifletmesi değildir. Diğer çalışmalar ve incelemeler (bazıları hayvanlarda, bazıları insanlarda) curcuminin aşağıdakiler içinde yararlı olabileceğini bulmuşlardır: Yara iyileşmesi (52) Yanık ağrılar (52) Ameliyat sonrası ağrılar (53) Enflamasyon kaynaklı artritik ağrılar (54) Konstriksiyon yaralanmasının neden olduğu nöropatik ağrılar (55) Orofasiyal ağrı (ağız, çene ve yüz ile ilgili, en yaygın olarak diş sorunları) (56) Kronik konstriktif hasardan siyatik sinir ağrısı (577) Artrit / eklem ağrısı (58) İlginç olarak, curcumin’in beyin dengeleme etkisi, ağrı kaynaklı depresyonun azaltılmasına yardımcı olabilir. Hayvanlarda yapılan bir 2011 araştırmasında, yüksek dozda bir curcuminin, ağrıyla ilgili depresif davranışları hafiflettiği bulunmuştur. (59) Bu sonuçlar, zerdeçalın kesinlikle güçlü doğal ağrı kesiciler listesinde olduğunu gösteriyor. Zerdeçal Detoksifikasyona Yardımcı Olur Zerdeçalın önemli bir faydası da, vücudu detoksifiye etme yeteneğidir. Her gün, muhtemelen ksenobiyotik olarak bilinen çevresel ve diyet toksinlerine maruz kalıyorsunuz. Bu kimyasal maddeler genellikle insan vücudunda bulunmaz ve sıklıkla artan miktarlarda iltihap ve daha yüksek kanser riski ile ilişkilidir. Ksenobiyotiklerin(Canlı sistemine yabancı olan maddeler) detoksifikasyonunun çoğu karaciğerde iki fazda gerçekleşir: Faz I ve Faz II. Bununla birlikte, özellikle Batı dünyasında birçok insan, bu toksinlere çok fazla maruz kalmaktadır, bu da karaciğerin optimumdan daha az seviyelerde çalıştığı noktaya çekilmesine neden olur. Bazı bitkisel gıdalar, doğal detoksifikasyon ritimlerini muhafaza etmek ve karaciğerin doğru şekilde çalışmasına yardımcı olmak için vücuda yardım ediyor gibi görünmektedir ve zerdeçal, en önemli oyunculardan biridir. Diğer yaygın detoksifiye edici bitki besinleri arasında turpgil sebzeleri (brokoli, lahana vb.), sarımsak, soğan ve narenciye kabuğu bulunur. (60) Zerdeçal ve onun aktif bileşiği olan curcumin tüketiminin, karaciğerin vücudu etkin bir şekilde detoksifiye etmesine ve tehlikeli kanserojenlerin bazı etkilerini hafifletmesine yardımcı olabilir. (61) Bu süreç, zerdeçalın antioksidan ve anti-enflamatuar etkileri ile birlikte çalışır. (62) Eski Tıpta Zerdeçalın Faydaları Zerdeçal, 10.000’den fazla hakemli çalışma ile destekleniyor, ancak daha derine inerseniz, zerdeçalın antik tıp uygulamalarında modern bilim kayıtlarından daha çok bulunduğunu görebilirsiniz. Geleneksel Çin Tıbbı ve Ayurveda’daki doğal tıp uygulamalarının zamansız ilkeleri, modern bilim insanlarını, zerdeçal gibi değerli baharat ve bitkilerin mekanizmalarını belgelemeye iten şeylerin başında gelir. Geleneksel Çin Tıbbı ve Ayurveda tıbbı uygulayıcıları zerdeçalı “ısınan baharat” olarak adlandırırlar, ancak ilk olarak kısa süreli olarak vücudu “soğutma” ve “kurutma” şeklinde hareket eder. Bir geleneksel tıp uygulayıcısı, sizi hangi Ayurveda dosha’sı ile sınıflandırdığına bağlı olarak, uzun süre veya kısa bir süre için zerdeçalı sizin için reçete edebilir, çünkü dozları hafifçe arttırılabilir veya hafifçe azaltılabilir. (63) Genellikle, zerdeçal kan ve Qi eksikliği yaşayan hastalara reçete edilir. Bu sorunların neden olduğu durumlar arasında adet ağrısı, travmatik yaralanmalar, karaciğer veya dalağın büyümesi, karaciğer sirozu ve kanama bozuklukları sayılabilir. Bazı Çinli tıp doktorları, nöbet, düzensizlik, epilepsi veya mani gibi durumlar için de zerdeçal önerirlerdi. Soğuk ve kuru bir bitki olduğu için, Çin tıbbında da sarılık veya safra taşı için reçete edilebilir. (64) Doğu tıbbı farklı elementlerin kombinasyonlarına çok odaklanır. Birçok modern alaycı, yedikten sonra zerdeçalın az miktarda emildiğinden dolayı yararsız olduğunu iddia edecektir. (65, 66) Ancak, zencefil emilimini öğrenmek için zaman ayıranlar, nasıl kullanıldığının birincil önem olduğunu anlayabilirler. Örneğin, hem Geleneksel Çin Tıbbı’nda hem de Ayurveda’da zerdeçalın yararlı yağlar(hindistancevizi yağı gibi) ve karabiber ile tüketilmesi önerilir. Bilim adamları zerdeçalın hem sağlıklı yağlar hem de karabiber (ayrı ayrı test edilmişlerdir) ile birlikte alınmasının, vücuttaki zerdeçalın (curcuminin) emilimini büyük ölçüde artırdığını doğruladı. Zerdeçal yağda çözünen ve karabiberdeki piperin sindirim enzimlerini uyardığı ve vücuttaki zerdeçalın çabuk parçalanmasıyla iltihabı azalttığı için bu süreçlerin her ikisi de mantıklıdır. (67, 68) Zerdeçalın Besin Değerleri Zerdeçalın faydaları, bitkinin şaşırtıcı beslenme profilinden kaynaklanır. Bir çorba kaşığı (yedi gram) öğütülmüş zerdeçal aşağıdakileri içerir:(68b) 23.9 kalori 4.4 gram karbonhidrat 0.5 gram protein 0.7 gram yağ 1.4 gram lif 0.5 miligram manganez (yüzde 26 günlük değer) 2,8 miligram demir (yüzde 16 günlük değer) 0.1 miligram B6 vitamini (yüzde 6 günlük değer) 170 miligram potasyum (yüzde 5 günlük değer) 1.7 miligram C vitamini (yüzde 3 günlük değer) 13 miligram magnezyum (yüzde 3 günlük değer) Ayrıca zerdeçal, daha az miktarda E vitamini, K vitamini, niasin, folat, kalsiyum, fosfor, çinko ve bakır içerir. Zerdeçal Faydaları: Curcumin / Zerdeçal Takviyeleri Yemek pişirmede sık sık zerdeçal baharatının kullanılması (özellikle sağlıklı yağlar ve karabiber ile) zerdeçaldan faydalanmanın harika bir yolu olsa da, toz halinde tüketilen zerdeçalda yaklaşık yüzde üç emilebilir curcumin bulunur. (69) Diyetinize zerdeçal eklenmesi yapmakla birlikte, ek olarak takviye olarak almayı da düşünebilirsiniz – bazı yüksek kaliteli zerdeçal takviyeleri %95’e kadar curcuminoids içerir. İyi bir zerdeçal takviyesi alırken dikkate alınması gereken birkaç şey vardır. Birincisi, maksimum emilimi elde etmek için karabiber içeren bir takviye almaya özen göstermelisiniz. (68) İkinci olarak, fermente zerdeçal bir hap veya kapsül almayı da düşünebilirsiniz -fermantasyon, sindirim öncesi sürecinde daha etkili bir şekilde vücudunuz tarafından emilmesine yardımcı olur. (70) Fermantasyon ayrıca vücutta özellikle kuvvetli olan tetrahidracurcuminoids (THC) varlığını da arttırır. Fermente edilmemiş zerdeçal genellikle sindirim sisteminde metabolize olur ve bu noktada THC bileşikleri oluşturur, ancak potansiyelinin büyük kısmı metabolize olduklarında kaybolur. Ayrıca, ashwagandha, süt devedikeni, karahindiba ve nane gibi diğer destekleyici maddelerle zerdeçal takviyesi almayı da düşünebilirsiniz. Son olarak, aldığınız ürünün mümkünse organik GDO’lardan yapılmadığından emin olun. Bir curcumin veya zerdeçal takviyesi almayı düşünüyorsanız, uyuşukluk veya uyarıcı etkilere neden olmadığından, günün herhangi bir saatinde alabilirsiniz. Zerdeçalın Yan Etkileri Zerdeçal bazı insanlarda alerjiye yol açabilir, özellikle de cilt yüzeyinde. Tipik olarak, bu hafif, kaşıntılı bir döküntü olarak yaşanır. Ek olarak, yüksek dozda alınan zerdeçalın neden olduğu gözlemlenmiştir: (71) Zerdeçalın olası yan etkileri: Mide bulantısı İshal Artan kanama riski Artan karaciğer fonksiyon ölçüsü Hiperaktif safra kesesi kasılmaları Hipotansiyon (düşük tansiyon) Gebe kadınlarda uterus kasılmaları Artan adet kanaması Bazıi ilaçları kullanan kişiler, zerdeçalı yemeklerinde kullanırken veya takviye olarak kullanırken de dikkatli olmalılar. Zerdeçal, aspirin, klopidogrel ve varfarin gibi anti-pıhtılaştırıcılar ile etkileşime girebilir. Ayrıca steroid olmayan anti-enflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) gibi ilaçlarla da etkileşime girebilir. Zerdeçalı kullanırken dikkatli davranması gereken diğer kişiler arasında gebe kadınlar, safra kesesi işlev bozukluğu olan hastalar, kanama sorunları olanlar, diyabet hastaları, GÖRH veya hormon bozuklukları (meme kanseri, endometriyozis, rahim miyomları vb.), Doğurganlık endişesi olan erkekler ve demir eksikliği olan kişiler. Genel olarak bu şartları yaşayan kişilerin bir sağlık uzmanına danışarak kullanılması önemlidir. Hamilelik haricinde, yukarıdaki şartlara sahip insanlar zerdeçalı iyi tolere edebilir ve sadece yaşadıkları herhangi bir olası belirtiden haberdar olmayabilirler. Ciddi yan etkilere dair az vaka olsa da, genellikle uzun süreli çok miktarda alınan zerdeçal ile ilişkilidir. Zerdeçalın, çoğu insan tarafından önerilen dozlarda günlük olarak alınması güvenlidir. Potansiyel olarak kanı yavaşlattığı ve pıhtılaşma yaptığı ve kanamayı etkileyebileceğinden, planlı bir ameliyattan iki hafta önce zerdeçal almayı bırakmalısınız. Eczacılık ve Farmakoloji Dergisi’nde yayınlanan bir çalışma, prednizolon (steroid) ile curcuminin birleştirilmesinin, bu tehlikeli ilacın yan etkilerini etkili bir şekilde azalttığını açıklamaktadır. Bu nedenle, bazı ilaç yan etkilerini hafifletmek için sağlık uzmanınıza danışmanızın yararı olabilir. (72) Zerdeçalın Faydaları Üzerine Son Düşünceler Zerdeçal bitki, dünyasındaki en iyi besinlerden biridir. Tarih boyunca dünyanın en etkili sağlık hizmeti sağlayıcıları tarafından kullanılmasının bir nedeni var. En iyi zerdeçal faydalarından on iki tanesi: Kan pıhtılarını yavaşlatabilir veya önleyebilir Depresyon belirtilerini azaltır. İltihapla savaşır Cilt sağlığını düzeltir Artrit ilaçlarından daha faydalı olabilir Belirli kanserleri tedavi edebilir veya önleyebilir Diyabet kontrolüne yardımcı olabilir Obezite ile savaşır Enflamatuar bağırsak hastalıklarının yönetimini destekler Kolesterolü düzenleyebilir Doğal ağrı kesici olarak çalışır Detoksifikasyona yardımcı olur Geleneksel Çin Tıbbı ve Ayurveda uygulayıcıları, zerdeçalın gücünü bilerek yüzyıllardır zerdeçalı reçete ediyorlardı. Tüm harika zerdeçal faydalarının keşfedilmesi sayesinde çok sayıda konu için etkinliğini inceleyen 10.000’den fazla hakemli çalışma yapıldı. Zerdeçalın yan etkiler nadirdir ve çoğunlukla sınırlıdır. Gebeler, uterus kasılmalarına sebep olabileceği için zerdeçal almamalıdırlar, ancak diğer şartlara sahip çoğu kişi önerilen dozları güvenli bir şekilde kullanabilirler. Curcumin ve Zerdeçal konulu yazılar Curcumin: Zerdeçalın Gizli Bileşeninin En İyi 10 Sağlık Faydası Zerdeçalın Faydaları: Cilde Şifası, Zihin Güçlendirici ve Eklem Sağlığı Curcumin (Zerdeçal Etken Maddesi) Araştırma Sonuçları Curcuminin (Zerdeçal Etken Maddesi) Etki Alanları Curcumin (Zerdeçal etken maddesi) ve Kanser Zerdeçal Suyu İle Güne Başlamanın Faydaları Zerdeçal Her Hastalığa Çare Oluyor Zerdeçalın Faydaları ve Zararları Hazırlayan: Ahmet Baba Kaynak: Zerdeçal’ın Faydaları: Cilde Şifası, Zihin Güçlendirici ve Eklem Sağlığı/