Pankreas kanseri, pankreas dokularında başlar – karnın alt, arka kısmında yatay durumda bulunan bir organdır. Pankreas, kan şekerini yönetmek için sindirim ve hormonlara yardımcı olan enzimleri serbest bırakır. Tipik olarak yakın organlara hızla yayılabilir. Erken evrelerinde nadiren tespit edilir. Ancak pankreas kistleri veya aile öyküsünde pankreas kanseri olan kişiler için, yapılan taramalar herhangi bir problemi erken tespit etmeye yardımcı olabilir. Belirtileri arasında, kilo kaybı, sarılık, üst karın bölgesinde sırta yansıyan ağrılar ve diyabettir. Tedavi ameliyat, kemoterapi, radyasyon terapisi veya bunların bir kombinasyonunu içerebilir. Pankreas Kanserinin Teşhisi Pankreas kanseriDoktorunuz pankreas kanseriniz olduğundan şüpheleniyorsa, aşağıdaki testlerden birine veya birkaçına ihtiyacınız olabilir. Görüntüleme Testleri Bu testler doktorların pankreas ve diğer iç organlarınızın görselleştirilmesine yardımcı olur. Pankreas kanserini teşhis etmek için kullanılan teknikler arasında ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve bazen pozitron emisyon tomografisi (PET) taramaları yer alır. Endoskopik Ultrason Pankreasın ultrason görüntülerini oluşturmak kullanılan bir yöntemdir. Bir endoskopik ultrason (EUS), pankreasınızı midenizin içinden görüntülemek için ultrasonik bir cihaz kullanır. Cihaz ile görüntüler elde etmek için özofagustan aşağı doğru ince, esnek bir tüp (endoskop) geçirilir. Biyopsi Biyopsi, küçük bir doku örneğini çıkarmak ve mikroskop altında incelenmek için kullanılan bir prosedürdür. Doktorunuz bir iğne yardımıyla pankreasdan örnek alırken pankreasa iğne yerleştirir (ince iğne aspirasyonu). Kan Testi Doktorunuz, kanınızı pankreatik kanser hücreleri tarafından salınan spesifik proteinler (tümör belirteçleri) açısından test edebilir. Pankreas kanserinde kullanılan bir tümör işaretleyici testi CA19-9 olarak adlandırılır. Ancak, test her zaman güvenilir değildir ve CA19-9 test sonuçlarının en iyi nasıl kullanılacağı henüz net değildir. Bazı doktorlar tedaviden önce, tedavi sırasında ve sonrasında ölçüm yaparlar. Doktorunuz pankreas kanseri tanısını doğrularsa, kanserin boyutunu tespit etmeye çalışır. Evreleme testlerinden elde edilen bilgileri kullanarak, doktorunuz pankreas kanserinin evresini belirler ve bu da hangi tedavilerin size fayda sağlayacağını belirlemenize yardımcı olur. Pankreas kanserinin evreleri 0 ile IV arasında değişen Romen rakamları ile belirtilmiştir. En düşük aşamalar, kanserin pankreasla sınırlı olduğunu göstermektedir. Evre IV kanser ise vücudun diğer bölgelerine yayıldığı anlamına gelir. Kanser evreleme sistemi gelişmeye devam ediyor ve doktorlar kanser teşhisi ve tedavisi geliştirdikçe daha da karmaşıklaşıyor. Doktorunuz sizin için doğru olan tedavileri belirlemek için kanser evresini kullanacaktır. Doktorunuza pankreas kanseri teşhisi deneyimi hakkında soru sormaktan çekinmeyin. Herhangi bir şüphe varsa, ikinci bir görüş alın. Pankreas Kanserinin Tedavisi Pankreas kanserinin tedavisi, kanserin evresine, yerine, genel sağlık ve kişisel tercihlerinize bağlıdır. Çoğu insan için, pankreas kanser tedavisinin ilk amacı mümkünse kanseri ortadan kaldırmaktır. Bu bir seçenek değilse, yaşam kalitenizi yükseltmek, kanser büyümesini durdurma veya daha fazla zararı önlemek odak noktası olabilir. Tedavi ameliyat, radyasyon, kemoterapi veya bunların bir kombinasyonunu içerebilir. Pankreas kanseri ilerlemiş ve bu tedaviler herhangi bir yarar sağlamayacaksa, doktorunuz sizi olabildiğince rahat hale getirecek palyatif bakım ile size yardımcı olacaktır. Pankreas Kanserinde Cerrahi Operasyon Pankreas kanseri olan kişilerde kullanılan prosedürler: Pankreasın Başında Bulunan Tümörler İçin Cerrahi Operasyon Pankreas kanseri tedavi başlangıcında Whipple prosedürü (pankreatikoduodenektomi) denen bir prosedür düşünebilirsiniz. Whipple prosedürü, pankreasın başını, ince bağırsağın ilk kısmını (duodenum), safra kesesini ve safra kesesinin bir kısmını çıkarmak için uygulanan, teknik olarak zor bir süreçtir. Bazı durumlarda, bazı lenf düğümleri ve etrafındaki lenf düğümleri de çıkarılabilir. Cerrah yiyecekleri sindirmek için pankreas, mide ve bağırsaklarınızın geri kalanıyla yeniden bağlantı kurar. Pankreasın Gövde ve Kuyruk Kısmında Bulunan Tümörler İçin Cerrahi Operasyon Yapılan ameliyat, pankreasın sol tarafını (gövde ve kuyruğu) çıkarmak için distal pankreatektomi olarak adlandırılır. Cerrahı dalağınızı da alabilir. Tüm Pankreası Çıkarmak İçin Yapılan Cerrahi Operasyon Bazı insanlarda, tüm pankreasın çıkarılması gerekebilir. Buna total pankreatektomi denir. Bir pankreas olmadan nispeten normal olarak yaşanabilir, ancak ömür boyu insülin ve enzim replasmanına ihtiyacınız vardır. Yakındaki Kan Damarlarını Etkileyen Tümörler İçin Cerrahi Operasyon Pankreas kanseri geliştiren kişinin, tümörlerine yakın kan damarları varsa Whipple prosedürü veya diğer pankreatik operasyonlar için uygun kabul edilmez. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki çok az sayıda tıp merkezinde, oldukça uzmanlaşmış ve deneyimli cerrahlar, seçilmiş hastalardaki kan damarlarının çıkarılması ve rekonstrüksiyonu ile bu prosedürleri güvenli bir şekilde uygulamaktadır. Bu ameliyatların her biri, kanama ve enfeksiyon riskini taşır. Bazı insanlar ameliyattan sonra mide bulantısı ve kusma yaşarlar. Bu operasyonlardan sonra uzun bir iyileşme süreci sizi bekliyor olacaktır. Kapsamlı araştırmalar, pankreatik kanser cerrahisinin, bu operasyonların çoğunu yapan merkezlerde oldukça deneyimli cerrahlar tarafından yapıldığından daha az komplikasyona neden olma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Cerrahınızın ve hastanenizin pankreatik kanser cerrahisi ile ilgili deneyimlerini sormaktan çekinmeyin. Herhangi bir şüpheniz varsa, ikinci bir görüş alın. Pankreas Kanserinde Kemoterapi Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmeyi hedefleyen ilaçlar kullanır. Bu ilaçlar bir damar içine enjekte edilebilir veya oral olarak alınabilir. Bir kemoterapi ilacı veya bir kombinasyonunu alabilirsiniz.; Kemoterapi aynı zamanda radyasyon terapisi (kemoradyoterapi) ile birleştirilebilir. Kemoradyoterapi tipik olarak pankreasın ötesine yayılan kanseri tedavi etmek için kullanılır, fakat sadece vücudun uzak bölgelerine değil yakınlardaki organlara da uygulanır. Özel tıbbi merkezlerde, bu kombinasyon, tümörü küçültmek için ameliyattan önce kullanılabilir. Bazen pankreatik kanserin tekrarlama riski azaltmak için ameliyat sonrasında da kullanılır. Gelişmiş pankreas kanserli kişilerde, kemoterapi genellikle kanser büyümesini kontrol etmek ve sağkalımı uzatmak için kullanılır. Pankreas Kanserinde Radyasyon Tedavisi Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerini yok etmek için X ışınları ve protonlardan yapılan yüksek enerjili ışınlar kullanır. Kanser cerrahisinden önce veya sonra, genellikle kemoterapi ile birlikte radyasyon tedavisi de alabilirsiniz. Veya doktor, kanser cerrahi olarak tedavi edilemediğinde radyasyon ve kemoterapi tedavilerinin bir kombinasyonunu önerebilir. Radyasyon tedavisi genellikle çevrenizde hareket eden ve radyasyonunuzu vücudunuzdaki belirli noktalara yönlendiren bir makineden gelir (dış ışın radyasyonu). Özel tıp merkezlerinde radyasyon tedavisi ameliyat sırasında (intraoperatif radyasyon) uygulanabilir. Radyasyon terapisi geleneksel olarak kanseri tedavi etmek için X ışınlarını kullanır. Bazı tıp merkezleri, proksimal radyasyon tedavisi sunmaktadır, bu da ilerlemiş pankreas kanserli bazı kişiler için bir tedavi seçeneği olabilir. Pankreas Kanserinde Klinik Denemeler Klinik çalışmalar, sistemik terapi gibi yeni tedavileri ve ameliyat veya radyasyon tedavisine yeni yaklaşımları test etmek için yapılan çalışmalardır. Çalışılan tedavi mevcut tedavilerden daha güvenli ve daha etkili olduğu kanıtlanırsa, yeni bakım standardı haline gelebilir. Pankreas kanseri için yapılan klinik denemeler size yeni hedeflenmiş tedavi, kemoterapi ilaçları, immünoterapi tedavileri veya aşıları denemek için bir şans verebilir. Klinik deneyler tedaviyi garanti edemez ve ciddi veya beklenmedik yan etkileri olabilir. Öte yandan, kanser klinik denemeleri, mümkün olduğunca güvenli bir şekilde yürütüldüklerinden emin olmak için yakından izlenir. Ve bunlar sizin için mevcut olmayan tedavilere erişim sağlar. Destekleyici (Palyatif) Bakım Palyatif bakım, ciddi bir hastalığın ağrı ve diğer semptomlarından kurtulmaya odaklanan özel tıbbi bir bakımdır. Palyatif bakım uzmanları, devam eden bakımınızı tamamlayan ekstra bir destek katmanı sağlamak için siz, aileniz ve diğer doktorlarınızla birlikte çalışır. Palyatif bakım, cerrahi, kemoterapi ve radyasyon tedavisi gibi agresif tedaviler sırasında kullanılabilir. Palyatif bakım diğer uygun tedavilerle birlikte kullanıldığında – tanıdan hemen sonra bile – kanserli kişiler daha iyi hissedebilir ve daha uzun yaşayabilir. Palyatif bakım, doktorlar, hemşireler ve diğer özel eğitimli profesyoneller tarafından sağlanır. Bu ekipler kanserli hastalar ve aileleri için yaşam kalitesini iyileştirmeyi amaçlamaktadır. Palyatif bakım, darülaceze bakımı veya hayat sonu bakımı ile aynı şey değildir. Alternatif Tıp Bazı bütünleştirici ve alternatif tıp yaklaşımları, kanser veya kanser tedavilerinden dolayı maruz kaldığınız belirti ve semptomların azalmasına yardımcı olabilir. Kanser ile Başa Çıkmanıza Yardımcı Olacak Alternatif Tedaviler Kanserli kişiler sık sık sıkıntı yaşarlar. Bazı araştırmalar, pankreatik kanseri olan kişilerin yaşadığı sıkıntıların diğer kanser türlerine sahip olanlardan daha yaygın olduğunu düşündürmektedir. Sıkıntı çekiyorsanız, uyumakta zorluk çekebilirsiniz ve kendinizi sürekli olarak kanseriniz hakkında düşünürken bulabilirsiniz. Kızgın veya üzgün hissedebilirsiniz. Duygularınızı doktorunuzla tartışın. Uzmanlar hislerinizi değiştirmenize yardımcı olabilir ve başa çıkma stratejileri geliştirmenize yardımcı olabilir. Bazı durumlarda, ilaçlar size yardımcı olabilir. Holistik tıp ve alternatif terapiler de sıkıntı ile başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Sanat Terapisi Egzersiz Meditasyon Müzik terapisi Gevşeme egzersizleri Tinsellik Bu tedavi seçenekleriyle ilgileniyorsanız doktorunuza danışın. Pankreas Kanseriyle Başa Çıkmak ve Destek Hayatı tehdit eden bir hastalığınız olduğunu öğrenmek sizin için oldukça yıkıcı olabilir. Aşağıdaki önerileri size yardımcı olabilir: Kanseriniz Hakkında Yeterince Bilgi Sahibi Olduğunuzdan Emin Olun Bakımınız hakkında karar vermenize yardımcı olması için kanseriniz hakkında yeterince bilgi sahibi olmaya çalışın. Doktorunuza kanserinizin ayrıntıları ve tedavi seçenekleriniz hakkında danışın. Daha fazla bilgi için güvenilir kaynaklar hakkında bilgi alın. Bir Destek Sistemi Kurun Arkadaşlarınızın ve ailenizin sizin için bir destek ağı oluşturmasını isteyin. Kanser teşhisinden sonra çaresiz ve belirsiz hissedebilirler. Basit görevlerde size yardımcı olmak onları rahatlatabilir. Ve yapmakta zorlandığınız şeyleri sizin için yapabilirler. Konuşacak İyi Birini Bulun Arkadaşlarınız ve aileniz en iyi destekcileriniz olabilir, ancak bazı durumlarda yaşadıkları üzüntüyü atlatmakta onlarda zorluk çekebilirler. Bu durumlarda, bir danışman, psikolog, tıbbi sosyal hizmet uzmanı veya bir pastoral veya din danışmanı ile konuşmak size yardımcı olabilir. Diğer Kanser Mağdurları ile Bağlantı Kurun Diğer kanser mağdurlarıyla konuşmak sizi rahatlatabilir. Bölgenizdeki kanser destek grupları için doktorunuza danışabilirsiniz. Randevunuz İçin Hazırlanın Sizi endişelendiren herhangi bir belirti veya semptomunuz varsa doktorunuzdan randevu alarak işe başlayın. Belirtilerinizi araştırmak için size bir takın test ve prosedürler önerebilir. Pankreas kanseri teşhisi konulduktan sonra bir uzmana yönlendirilebilirsiniz: Kanser tedavisi yapan bir doktor (onkolog) Kanseri tedavi etmek için radyasyon kullanan bir doktor (radyasyon onkoloğu) Sindirim sistemi ile ilgili operasyonlarda uzman bir cerrah Sindirim koşullarını tanıyan ve tedavi eden bir doktor (gastroenterolog) Neler Yapabilirsiniz? Herhangi bir randevu öncesi kısıtlamadan haberdar olun. Randevuya hazırlanırken, beslenmenizi kısıtlamak gibi önceden yapmanız gereken bir şey olup olmadığını öğrenin. Randevuyu planladığınız nedenden alakasız görünebilecek bile olsa bütün belirtilerinizi yazın. Önemli stresler veya son yaşam değişiklikleri de dahil olmak üzere önemli kişisel bilgilerinizi yazın. Aldığınız tüm ilaçlar, vitaminler veya takviyelerin bir listesini yapın. Bir aile üyesi veya arkadaşınızı yanınıza almayı düşünün. Bazen randevu sırasında verilen tüm bilgileri hatırlamak zor olabilir. Size eşlik eden biri, unuttuğunuz bir şeyi hatırlayabilir. Doktorunuza sormak için sorular hazırlayın Doktorunuzla geçirdiğiniz süre sınırlıdır, bu yüzden soruların bir listesini hazırlamak zamanınızı en iyi şekilde değerlendirmenize yardımcı olabilir. Pankreas kanserim var mı? Kanserin evresi nedir? Ek testlere ihtiyacım olacak mı? Kanserim tedavi edilebilir mi? Tedavi seçeneklerim nelerdir? Herhangi bir tedavi daha uzun yaşamama yardımcı olabilir mi? Her tedavinin potansiyel riskleri nelerdir? Pankreatik kanser teşhisi ve tedavisi ile ilgili deneyiminiz nedir? Bu tıp merkezinde her yıl bu tür kanser için kaç ameliyat prosedürü yapılır? Bu belirtileri ve semptomları yaşıyorum. Daha rahat hissetmeme yardımcı olmak için neler yapılabilir? Pankreatik kanser için hangi klinik çalışmalar mevcuttur? Herhangi biri için uygun muyum? Kanserimin moleküler profiline uygun muyum? Hazırlayan: Ahmet Baba Kaynak:www.mutluvesaglikli.com/pankreas-kanseri-tedavi-teshis/