Aslolan vicdanlı olmaktır.

Dindarlar için de böyledir komünistler için de milliyetçiler için de.

Vicdanını olduramamış ve oldurduktan sonra da geliştirememiş kişiler ve topluluklar ne yaparlarsa yapsınlar yaptıkları şeyin başarılı ve sürekli olması olası değildir.

Kestirip atmak kolaydır kapitalizm vicdansızlıktır diye ve aynı şeyi kapitalli kapitalistler ve dahi kapitalsiz kapitalistler de solculuk için kestirip atarlar. Kapitalizm tüzel kişiliğine göre de solculuk vicdansızlıktır.

Her iki genelleme de doğru değildir hatta yanlıştır ve dahi propagandadır.

Propagandalar doğru ile ilgili değildirler, kim yaparsa yapsın propaganda bir algı yaratmak amaçlıdır ve fena halde de yanıltıcıdır.

Karşıdakini etkilemek için yapılan propaganda çoğu zaman karşıdakinden çok daha fazla hatta kat be kat yapanı etkisi altına alır ve tutsak eder.

Bu bağlamda en yakın ve en çarpıcı örnek Kıbrıs Türk solunun öncelikle Kıbrıs Elenlerini ve dolayısı ile BM – AB gibi uluslararası örgütleri ve üçüncü devletleri etkilemek inandırmak için yaptığı FEDERASYON propagandasının tutsağı haline düşüp yıllardır eli kolu bağlı ya da kafesteki papağan misali federasyon da federasyon ille de federasyon deyip yerinde sayması ve fakat ne Kıbrıs Elenlerini ve ne de diğer tarafları federasyona ikna edememesidir.

Vicdanda propagandaya yer yoktur

Ve bütün dinler dindarlara vicdanlı olmayı öğütler.

Dindarlık ile dincilik arasında kılıçtan keskin ve hiç te ince olmayan bir fark vardır.

Dindar işinde gücünde iş ve aş peşinde koşarken inancı gereği olan ibadetini de yerine getirir ve bilir ki tanrısı indinde Allah indinde en geçerli ibadet merhametli vicdanlı iyi doğru dürüst, yalan söylemeyen, yolsuzluk hırsızlık uğursuzluk yapmayan kişi olmaktır. Ve bunu da hakkını vererek yapar.

Bilinmeyen, hakkında yeterli bilgi sahibi olunmayan konuların istismarı kolaydır. Bilimselliğin yerini kimi bölgelerde hurafelerin alması, bölge halkının örneğin tıp hakkında bilgisiz olmasındandır, böyle bir durumda her hangi bir uyduruk tedavi yöntemini halka kabul ettirmek kolay olur, devreye büyücüler vs girer ve tavşan ayağını yastığın altında 24 saat beklettikten sonra koklarsan nezlen anında geçer diye bir saçmalığı tedavi diye yutturur.

Engizisyon mahkemeleri ve ellerinde İncil - lerle Afrika Asya Amerika kıtasına giden sömürge rahiplerinin neler yaptığı herkesin malumudur.

İş dine ve dinin istismarına gelince bunu önlemenin yolu kutsal kitapların halkların lisanına tercüme edilmesi ve din eğitimi almak isteyen her bir kişinin bu eğitimi ana lisanında ve devletin denetiminde almasıdır.

Kuran’ın Türkçede yaygınlaştırılması dindarlara ferahlama getirirken, dincilere din istismarcılarına da yanlış ve maksatlı propaganda yollarını kapatacaktır.

Tarikatların etkili olmasının sebeplerinin en başında dini metinlerin ana lisanda yaygın olarak kullanılmaması gelmektedir.