Dr. Hasan Topal, Vadili yani Mesarya doğumlu! Daha da önemlisi köyünü/Mesarya’yı hiç terk etmemiş ve yaşamını orada sürdürmüş! Üstelik Mesarya’yı yazmayı/kitaplaştırmayı görev bilmiş.
Yayımlanmış altı kitabının üçü doğrudan Mesarya ile ilgili: “Mesarya’dan Notlar 1,” “Mesarya’dan Notlar 2” ve “Mesarya’dan Notlar 3.” Diğer üç kitabı “Kıbrıs Halleri,” “Tarihsel Süreçte Kıbrıs’ta İlkokullarda Sağlık Eğitimi” ile “İngiliz Dönemi’nde Kıbrıs’ta Bulaşıcı Hastalıklar ile İlgili Yapılan Çalışmalar” adlarını taşıyor ve içeriklerinde yoğun Mesarya anlatımları da yer alıyor.
Bu kitaplardan Kıbrıs’ın Halleri (2011) deneme nitelikli! Nitekim Oğuz Karakartal ile birlikte yayıma hazırladığımız “Başlangıcından Günümüze Kıbrıs Türk Edebiyatı Tarihi (1571-2017)” adlı ansiklopedik çalışmanın 5’inci cildinde “deneme” türü altında yer alıyor. Madde yazarı Esra Karakaş Kurt, Hasan Topal’ın bu kitabında “yaşadığımız coğrafyanın sosyal, kültürel ve siyasi değişimlerine ilişkin denemelerin” yer aldığını, denemelerin “özgün, açık, anlaşılır ve içten” bir yapıda olduğunu yazar.

***

Uzun bir süreden sonra görüştüğümüz Hasan Topal, bana imzaladığı  Kasım 2022 tarihinde basılan “Mesarya’dan Notlar 3” ile Ağustos 1923’te basılan “İngiliz Dönemi’nde Kıbrıs’ta Bulaşıcı Hastalıklar ile İlgili Yapılan Çalışmalar” adlarını taşıyan son iki kitabını verdi.
“Mesarya’dan Notlar 3,” daha öncekileri gibi bir araştırma-derleme kitabı! “Tarihsel Süreçte Kıbrıs’ta İlkokullarda Sağlık Eğitimi” ise daha önce yayımladığı “İngiliz Dönemi’nde Kıbrıs’ta Bulaşıcı Hastalıklar ile İlgili Yapılan Çalışmalar” gibi araştırma nitelikli/akademik!
Unutmadan yazayım: Tıp doktoru olması yanında tarih doktorası da yaptı Hasan Topal! Yani iki “Dr.”lığı var. Araştırmalarında/tarihle ilgili çalışmalarında, sözlü tarih kaynaklarına bolca başvurur.
Böylesi gazete yazıları kısa olduğu için Hasan Topal’ın son iki kitabı üzerinde uzun uzun yazma olanağım yok. Araştırma nitelikli/akademik nitelikli olanın içeriği kitabın adından zaten belli oluyor. Bu bakımdan yalnızca ve kısaca  “Mesarya’dan Notlar 3”ten söz edeyim.

***

“Mesarya’dan Notlar 3,” 99 sayfalık, ince sayılabilecek bir kitap ama içeriği zengin ve yoğun! Bölüm başlıklarına bakmak bile bu durumu görmek için yeterli! İşte bölüm başlıkları:

-“Kıbrıs Türk Çiftçiler Birliği Çatısı Altında, Spor Kulüplerinin Milli       Mücadeledeki Yerleri,”

-“Vakıflar İdaresi,”

-“Kıbrıs Türk Eğitim Tarihinde Hasan Behçet Kıvılcım’ın Yeri,”     

-“Kadriye Hacıbulgur,”

-“Sağlık Alanında Yapılan Mücadele,”

-“Hafız Cemal Lokmanhekim,”

-“İngiltere Kıbrıs’ı ve Kıbrıslıları Nasıl Görüyor?”

-“20 Temmuz Barış Harekâtı’nın Kıbrıs Türkleri ve Türkiye İçin Önemi”

  Görüleceği gibi her bölüm başlı başına ilginç! Bilgi deposu olduğunu rahatça söyleyebilirim. Bir ansiklopedi çalışması yapılsa işte size birçok madde için kaynağa dayalı malzeme! Bir yandan “Kıbrıs Türk Çiftçiler Birliği Çatısı Altında Spor Kulüplerinin Milli Mücadeledeki Yerleri,” “Vakıflar İdaresi,” “Sağlık Alanında Yapılan Mücadele,” “İngiltere Kıbrıs’ı ve Kıbrıslıları Nasıl Görüyor?” ve “20 Temmuz Barış Harekâtı’nın Kıbrıs Türkleri ve Türkiye İçin Önemi” gibi Kıbrıs Türkleri’nin beş önemli konusu yer alıyor  kitapta; diğer yandan  “Hasan Behçet Kıvılcım,” “Kadriye Hacıbulgur” ve “Hafız Cemal Lokmanhekim” gibi yakın tarihimizin iz bırakmış üç önemli ismi! 

***

Hasan Topal,  kitabın başında yer alan “Önsöz”üne, “Tarih bilimi neden çok önemli? Tarih ilmi ile neden ilgileniyorum?” soruları ile başlar ve ardından “İçimde var olan tarih bilimine olan sevgim ve heyecanım devamlı artarak beni bu günlere getirdi” der ve tarihçi olma öyküsünü anlatır.

Benim diyeceğim şu: İyi ki tarihçi olmaya karar vermişsin Hasan Bey. Keşke her bölgemiz hatta köyümüz için senin gibi biri olsa! Her bölgemiz, her yerleşim yerimiz yazılsa, kağıda/yazıya geçse, geçirilse!
Sayın Hasan Topal’ı kutlarım.